Dalvir Gill ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਅਤੇ ਨੰਬਰ ਤਿੰਨ ਦੀਆਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪ੍ਰਪੱਕਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਨੰਬਰ ਦੋ ਵਾਲੀ ਧਿਰ ( ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਸਿਖ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਪੱਖ ਤੋਂ ਸਭਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹੋਵੇਗੀ ) ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਧਿਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹੈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇੱਕ transitional-phase ਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਧਿਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦਾ ਇੱਕ ਲਿਖਾਰੀ ਹੋਣਾ ਤਾਂ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਪਰ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲਿਖਾਰੀ ਉਹੋ ਲਿਖੇ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਉੱਕਾ ਹੀ ਮੁਨਕਰ ਹੈ ਕਿ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜਾਂ ਉਸਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਕਵੀਆਂ ਨੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਕਾਲ ਦੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸ-ਮੁਖੀ ਜਾਂ ਰਹਿਤ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਲਿਖਤਾਂ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦ ਵਲੋਂ ਸਿੱਖ-ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਮਿਲਾਵਟ ਸਮਝਦੀ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਇਸ ਧਿਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਕਿਤੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਤੋਂ ਹੱਥ ਨਾਂ ਧੋ ਬੈਠੀਏ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਸੱਲੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰਚਨਾ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੀ ਕੀ ਹੈ? ਪਰ ਮੱਧ ਵਾਲੀ ਧਿਰ ਦਾ ਅਸਲ ਇਤਰਾਜ਼ ਬਾਣੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਪਾਦਨਾ ਨਾਲ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਕੁ ਹੀ ਬਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਜਾਂ ਅਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਪਰ ਜੋਰ ਦੇਂਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਪਾਦਿਤ ਰੂਪ ਦੇ ਇੱਕ ਦੁਰੇਡੀ ਪਿਛਲੀ ਮਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚਲਤ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਫਿਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ਕ਼ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੀ ਹੀ ਰਚਨਾ ਇੱਕੋ ਕਲਮ ਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਸ਼ਾਹਦੀ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕੋ ਸ਼ੈਲੀ ਆਦਿ ਕਈ ਨੁਕਤੇ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸੋ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰੂਪ ਅਠਾਰਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੁੱਢ ਦੀਆਂ ਉੱਥਲ-ਪੁੱਥਲਾਂ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਤਰੁੰਤ ਬਾਅਦ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤਿਅੰਤ ਮਹੱਤਵ ਵਾਲਾ ਹੈ। ( ਮੈਂ ਇਹ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਦੀ ਅਨਹੋਂਦ ਨੂੰ ਸਿੱਧ ਕਰਨਾ ਨਾਮੁਮਕਿਨ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੈ ) ਪਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਉਲਾਰ ਉੱਪਰ ਕਾਬੂ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ l ਅਤੇ ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਰਖੀਏ ਕਿ ਖੋਜ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਧੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਸਾਲਾ ( Data ) ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਸਿੱਟੇ ਤੇ ਪੁਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨਾਂਕਿ ਸਿੱਟਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੱਢ ਕੇ ਫਿਰ ਉਸਨੂੰ ਸਿੱਧ ਕਰਨ ਲਈ ਮਸਾਲਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਸੁਣੀ ਹੋਈ ਕਹਾਣੀ ਵੀ ਇਥੇ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨੀ ਕੁਥਾਂਹ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀ:
ਇੱਕ ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜਿਆਂ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਖੋਜ ਕਰਦਾ ਸੀ l ਤੇ ਉਸਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਸੀ “ਮੱਖੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੁਣਦਾ ਹੈ ?”
ਉਸਦਾ ਆਪਣਾ ਵਿਚਾਰ ਸੀ ਕਿ “ਮੱਖੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੰਭਾਂ ਥੀਂ ਸੁਣਦਾ ਹੈ” ll
ਸੋ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਕੱਚ ਦਾ ਜਾਰ ਲਿਆ ਤੇ ਇੱਕ ਮੱਖੀ ਫੜ ਕੇ ਉਸ ‘ਚ ਛੱਡੀ ਤੇ ਉੱਪਰੋਂ ਢੱਕਣ ਧਰ ਦਿੱਤਾ l ਤੇ ਜਾਰ ‘ਤੇ ਹੱਥ ਮਾਰ ਮਾਰ ਕਹੇ,”ਉੱਡ ਉੱਡ” l ਤਾਜ਼ਾ ਤਾਜ਼ਾ ਫੜੀ ਮੱਖੀ ਇਧਰੋਂ ਉਧਰ ਉਡਦੀ ਫਿਰੇ ll
ਫਿਰ ਉਸ ਮੱਖੀ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਉਸਦੇ ਦੋਵੇਂ ਖੰਭ ਖਿੱਚ ਪੁੱਟੇ l ਤੇ ਮੱਖੀ ਨੂੰ ਵਾਪਿਸ ਜਾਰ ਵਿਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਜਾਰ ‘ਤੇ ਹੱਥ ਮਾਰ ਮਾਰ ਕਹੇ,”ਉੱਡ ਉੱਡ” l ਮੱਖੀ ਹੁਣ ਕਿਵੇਂ ਉੱਡੇ ? ਉਸ ਆਖਿਆ ਦੇਖਿਆ, ਮੇਰੀ ਗਲ ਸਹੀ ਰਹੀ ਕਿ “ਮੱਖੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੰਭਾਂ ਥੀਂ ਸੁਣਦਾ ਹੈ” ਇਹ ਮੱਖੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਉਸਦਾ hypothesis ਸਿੱਧ ਕਰਾ ਗਈ ਕਿ “ਮੱਖੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੰਭਾਂ ਥੀਂ ਸੁਣਦਾ ਹੈ” ll
ਅਗਾਊਂ-ਵਿਕਲਪਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਸਾਡੇ ਵਿਚ ਜਨਮ ਜਾਤ ਹੈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅੰਤਾਂ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ll
ਸਾਡੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਜੋ, ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ, ਉਸਾਰੂ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਦੇ ਦੂਜੇ ਚਰਣ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਇਸੇ ਗੱਲ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੀਏ, ਇਸ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾ ਦੋਵੇਂ ਪੱਖ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ।
Narinder Pal Singh ਚਰਚਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ... ਦਲਵੀਰ ਗਿੱਲ ਵੀਰ ਵੱਲੋਂ ਲਿਖੀ ਗੱਲ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਰਹੀ ... ਲੇਕਿਨ ਕਥਨੀ ਤੇ ਕਰਣੀ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਉਜਾਗਰ ਹੁੰਦਾ ਦਿਸਿਆ ਜਦੋਂ ਵੀਰ ਨੈ ਅਗਲੇ ਹੀ ਕਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸਵਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤੇ । ਹੁਣ ਦੋਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਬਿਲਕੁਲ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ .... ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬਾਣੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਸਵਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਸਿਰਫ ਵਿਵਾਦਿਤ ਗੱਲਾਂ ਬਾਰੇ...
ਮੇਰੀ ਦਿਲੀ ਇੱਛਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰਖੀਏ, ਭਾਵੇਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵੱਧੀ ਹੀ ( ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਸਹਿਤ ਪਾਠ ਲਈ ਵੀ ਕਰੀਬਨ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਕਰ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹਰਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਜਰੂਰੀ ਹੀ ਹੈ, ਤੇ ਇੰਨਾਂ ਕੁ ਹੀ ਸਮਾਂ ਲਗਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਵੀ ਪਾਠ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਵੀ ਇਸਦੀ ਇਤਿਹਾਸਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਘਟੋ-ਘਟ ਮੁਢਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਹੀ।
ਇਹ ਗ੍ਰੰਥ ( ਗਰੰਥ-ਸਮੂਹ ) ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਗ੍ਰੰਥ ਕਿਸੇ ਸਾਕਤ-ਪੰਥੀ ਦੀ ਕ੍ਰਿਤ ਹੈ।
ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅਸ਼ਲੀਲ ਹਨ।- Narinder Pal Singh ਆਪਣੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਜਵਾਬ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਫੇਰ ਉਸੇ ਰਾਹ ਤੇ ਲੈ ਗਏ ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਗਰੁੱਪਾਂ ਵਾਲੇ ਕਰਦੇ ਹਨ ...... ਫਰਕ ਸਿਰਫ ਇਨਾਂ ਕਿ ਇੱਥੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ .......
ਹੈਨਿ ਵਿਰਲੇ ਨਾਹੀ ਘਣੇ ਫੈਲ ਫਕੜੁ ਸੰਸਾਰੁ ॥੧੨॥
ਇਸ ਕਥਨ ਨੂੰ ਸਮਝੀਏ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਕਿ ਉਹ ਵਿਰਲੇ ਮਨੁੱਖ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ........ ਕਿਸੇ ਪੁਰਾਣੇ ਲਿਖਾਰੀ ਨੂੰ ਪੜ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਮਹਿਸੂਸ ਇਹ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੀਆਂ ਕਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਦੁਹਰਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ...... ਅਗਾਂਹ ਉਸ ਲਿਖਾਰੀ ਦੀ ਲਿਖਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਐਸਾ ਵੀ ਮਿਲਿਆ ...... - Narinder Pal Singh The Paradoxical interstice of Power and Vulnerability, which makes a man most human , rests on his knowing who he is right now , because he can remember who he has been , and because he knows who he hopes to become. All this comes of the wonder of his being able to tell his tale.
- Dalvir Gill Narinder Pal Singh Veerji, I'm sorry to say that i failed to get your point. I've a feeling that you are saying something worthwhile. please elaborate.
Satvinder Singh Bhangu .
A few things are very clear about Dasam Granth:
(1) It was not compiled or edited by Guru Gobind Singh Ji
(2) There is no edict/Hukam Nama from Guru Gobind Sahib regarding such a Granth
(3) Guru Sahib did not entrust the job to Bhai Mani Singh if at all it was compiled by him.
(4) Certain writings are antithetic to the philosophy of Guru Granth Sahib
(5) Certain writings are simply stories like Panch Tantar
(6) Certain writings are obscene having no spiritual or philosophical basis
(7) Certain writings project women as untrustworthy and scandalous.
(8) Putting Dasam Granth at the same pedestal with Guru Granth Sahib is wrong .- Dalvir Gill there are no doubt about points one through three presented by S. Satvinder Singh Bhangu.
About number (8) i'd like to add that even another Saroop of Shri Guru Granth Sahib shall not be adorning the same pedestal.
points 4-7, yet again, say that "certain writings" can't be consider as part of the DG. and that brings us back to our motion for the second phase of the present discussion:
"Has there been a tradition from the early days of Post-Guru period?"
( Here we need to keep in mind that the one who devalue the tradition have done so about every writing that can be called history-oriented, Vaars of Bhai Gurdas Ji included. ) Not only Raagmala was questioned but writings by the Bhats and also the writings of Bhagats.
Let's give it a go, shall we?! 
Rattandeep Singh charcha bhoot sohni chal rahi hai,
Mai pehle vi keha hai, ke dasam granth samunder di trah hai, opero jinna toofani najar ondha andro onha hi saant hai.
Mere kai veer/barah har vaari dasam granth nu sirf sanke naal pardhe, jakken nahi bajdha, mai samaj sakdha ohna diya muskilla, par guru di kirpa bina eh ho nahi sakda.
Hun mai apne point te ondha ha, jo mai kehana chanda ha ke @joga singh ji jo hakayeta di viyakeha kiti oh sakhawadi hai. pehla ta jo hikayeta ne ohna bare dasna chaga ke oh chitropakhan vich vi darj ne, par thora jeha farak hai, oh eh ki hikayeta vich maharaj pehle kush bandh (phragraph) os akaal purkh di wadyai karde ne fir vichle bandha vich chratiar pesh karke auragjeb nu hidayat dende ne, te akirle bandha vich us malak ageh joodhari karke adheyatmak shanti di mang karde ne.
ਬਿਦਿਹ ਸਾਕੀਯਾ ਸਾਗ਼ਰੇ ਸਬਜ਼ ਗੂੰ ॥ ਕਿ ਮਾਰਾ ਬਕਾਰਸਤ ਜੰਗ ਅੰਦਰੂੰ ॥੨੦॥
बिदिह साकीया साग़रे सबज़ गूं ॥ कि मारा बकारसत जंग अंदरूं ॥२०॥
Is vich maharaaj peyala mageya hare rang da, na ki sarab mangi hai. Hun hara rang ki hai is bare jugo jug atal maharaj sri guru granth saheb apne ang 847 te farmandhe ne :-
ਸੋਹੇ ਬੰਕ ਦੁਆਰ ਸਗਲਾ ਬਨੁ ਹਰਾ ॥
Sohae Bank Dhuaar Sagalaa Ban Haraa ||
The gate of my mansion is so beautiful, and all my gardens are so green and alive.
(ਮੇਰੇ ਇਸ ਸਰੀਰ-ਘਰ ਦੇ) ਦਰਵਾਜ਼ੇ (ਸਾਰੇ ਗਿਆਨ-ਇੰਦ੍ਰੇ) ਸੋਹਣੇ ਬਣ ਗਏ ਹਨ (ਭਾਵ, ਹੁਣ ਇਹ ਗਿਆਨ-ਇੰਦ੍ਰੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲ ਖਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪਾਂਦੇ, ਮੇਰਾ) ਸਾਰਾ ਹਿਰਦੇ-ਜੂਹ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਵਾਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸੋਹੇ = ਸੋਹਣੇ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਬੰਕ = ਸੋਹਣੇ, ਬਾਂਕੇ। ਦੁਆਰ = (ਇਸ ਸਰੀਰ-ਘਰ ਦੇ) ਦਰਵਾਜ਼ੇ, ਸਾਰੇ ਗਿਆਨ-ਇੰਦ੍ਰੇ। ਬਨੁ = ਜੰਗਲ, ਜੂਹ, ਹਿਰਦਾ-ਜੂਹ। ਹਰਾ = ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਵਾਲਾ।
ਹਰ ਹਰਾ ਸੁਆਮੀ ਸੁਖਹ ਗਾਮੀ ਅਨਦ ਮੰਗਲ ਰਸੁ ਘਣਾ ॥
Har Haraa Suaamee Sukheh Gaamee Anadh Mangal Ras Ghanaa ||
My peace-giving Lord and Master has rejuvenated me, and blessed me with great joy, bliss and love.
ਹੇ ਸਹੇਲੀਏ! ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਅਤੇ ਸੁਖਾਂ ਦੀ ਦਾਤ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ (ਮੇਰੇ ਹਿਰਦੇ-ਘਰ ਵਿਚ ਆ ਵੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਦਕਾ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ) ਆਨੰਦ ਬਣ ਗਏ ਹਨ, ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਬਹੁਤ ਸੁਆਦ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹਰ ਹਰਾ = ਹਰਾ ਹਰਾ, ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ। ਸੁਖਹਗਾਮੀ = ਸੁਖਾਂ ਤਕ ਅਪੜਾਣ ਵਾਲਾ। ਮੰਗਲ = ਖ਼ੁਸ਼ੀ। ਰਸੁ = ਸੁਆਦ, ਆਨੰਦ। ਘਣਾ = ਬਹੁਤ।
Upari satra to safh hai ki hara da matlab atmak jivan hai.- Rattandeep Singh mere dosto dasam granth paro ik vaar nahi so waar par apne peo te vishwas karke koike ik aam kavi di kavita di viyakeya koi hari sari nahi kar sakdha, eh ta same de malik di kavitawa ne, mai uper jo viyakeha kita mera dawa nahi bilku sahi hai, is to hor dunga vi koi ja sakdha, bas sardha te jakken chahidha, jo akal purak de sakdha. ''jo tudh bhave sai bhalikar, tu sadha salamat nirankar''.
- Dalvir Gill .
Psychology and Literature (first published 1930), Jung states his position regarding the proper role of the artist:
The artist is not a person endowed with free will who seeks his own ends, but one who allows art to realize its purposes through him. As a human being he may have moods and a will and personal aims, but as an artist he is "man" in a higher sense - he is "collective man," a vehicle and molder of the unconscious psychic life of mankind. ...
The creative process, so far as we are able to follow it at all, consists in the unconscious activation of an archetypal image and elaborating and shaping the image into the finished work. By giving it shape, the artist translates it into the language of the present and so makes it possible for us to find our way back to the deepest springs of life. ...
Therein lies the social significance of art: It is constantly at work educating the spirit of the age, conjuring up the forms in which the age is more lacking. The unsatisfied yearning of the artist reaches back to the primordial image in the unconscious, which is best fitted to compensate the inadequacy and one-sidedness of the present. The artist seizes on this image and, in raising it from deepest unconsciousness, he brings it into relation with conscious values, thereby transforming it until it can be accepted by the minds of his contemporaries according to their powers. 
- Dalvir Gill .304. :
ਮਃ ੪ ॥
मः ४ ॥
Fourth Mehl:
ਸਾਰਾ ਦਿਨੁ ਲਾਲਚਿ ਅਟਿਆ ਮਨਮੁਖਿ ਹੋਰੇ ਗਲਾ ॥
सारा दिनु लालचि अटिआ मनमुखि होरे गला ॥
The self-willed manmukh is occupied with greed all day long, although he may claim otherwise.
ਰਾਤੀ ਊਘੈ ਦਬਿਆ ਨਵੇ ਸੋਤ ਸਭਿ ਢਿਲਾ ॥
राती ऊघै दबिआ नवे सोत सभि ढिला ॥
At night, he is overcome by fatigue, and all his nine holes are weakened.
ਮਨਮੁਖਾ ਦੈ ਸਿਰਿ ਜੋਰਾ ਅਮਰੁ ਹੈ ਨਿਤ ਦੇਵਹਿ ਭਲਾ ॥
मनमुखा दै सिरि जोरा अमरु है नित देवहि भला ॥
Over the head of the manmukh is the order of the woman; to her, he ever holds out his promises of goodness.
ਜੋਰਾ ਦਾ ਆਖਿਆ ਪੁਰਖ ਕਮਾਵਦੇ ਸੇ ਅਪਵਿਤ ਅਮੇਧ ਖਲਾ ॥
जोरा दा आखिआ पुरख कमावदे से अपवित अमेध खला ॥
Those men who act according to the orders of women are impure, filthy and foolish.
ਕਾਮਿ ਵਿਆਪੇ ਕੁਸੁਧ ਨਰ ਸੇ ਜੋਰਾ ਪੁਛਿ ਚਲਾ ॥
कामि विआपे कुसुध नर से जोरा पुछि चला ॥
Those impure men are engrossed in sexual desire; they consult their women and walk accordingly.
ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਆਖਿਐ ਜੋ ਚਲੈ ਸੋ ਸਤਿ ਪੁਰਖੁ ਭਲ ਭਲਾ ॥
सतिगुर कै आखिऐ जो चलै सो सति पुरखु भल भला ॥
One who walks as the True Guru tells him to, is the true man, the best of the best.
ਜੋਰਾ ਪੁਰਖ ਸਭਿ ਆਪਿ ਉਪਾਇਅਨੁ ਹਰਿ ਖੇਲ ਸਭਿ ਖਿਲਾ ॥
जोरा पुरख सभि आपि उपाइअनु हरि खेल सभि खिला ॥
He Himself created all women and men; the Lord Himself plays every play.
ਸਭ ਤੇਰੀ ਬਣਤ ਬਣਾਵਣੀ ਨਾਨਕ ਭਲ ਭਲਾ ॥੨॥
सभ तेरी बणत बणावणी नानक भल भला ॥२॥
You created the entire creation; O Nanak, it is the best of the best. ||2|| - Narinder Pal Singh ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਤੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਧੁਰ ਕੀ ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਧੁਰ ਤੋਂ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ ?
ਕੀ ਕੋਈ ਸੱਤਵਾਂ ਅਸਮਾਨ ਹੈ ? ਯਾਂ ਕੋਈ ਰਹੱਸਮਈ ਸਥਾਨ ?
ਜਵਾਬ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ...... ਬਲਾਕ ਜਰੂਰ ਹੋਇਆਂ ਉਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚੋਂ । - Narinder Pal Singh ਦੂਜਾ ਸਵਾਲ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਉਹ ਸੀ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਸੁਣੀਆਂ ਤੇ ਪੜੀਆਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜੋ ਇੰਸਾਨ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਮਕਸਦ ਲਈ ਸੁਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ...... ਕਿਉਂ ਸੁਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ਬਾਰ ਬਾਰ ....... ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣੋ ਭੱਜਦੇ ਰਹੇ ਵਿਦਵਾਨ ਵੀਰ
- Narinder Pal Singh ਜੋਇ ਖਸਮੁ ਹੈ ਜਾਇਆ ॥ ਪੂਤਿ ਬਾਪੁ ਖੇਲਾਇਆ ॥ ਬਿਨੁ ਸ੍ਰਵਣਾ ਖੀਰੁ ਪਿਲਾਇਆ ॥੧॥ ਦੇਖਹੁ ਲੋਗਾ ਕਲਿ ਕੋ ਭਾਉ ॥ ਸੁਤਿ ਮੁਕਲਾਈ ਅਪਨੀ ਮਾਉ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥ ........ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੰਗ 1194
ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅੱਖਰੀ ਅਰਥ ਵਿਦਵਾਨ ਕਦੀ ਕਰਨਗੇ ? ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਨਹੀਂ ........ - Narinder Pal Singh ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਵੇਸ਼ਵਾ ਦੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ? ....... ਸਭ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ..... ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ । ........ ਲੇਕਿਨ ਸਮਾਜਿਕ ਪੱਧਰ ਤੇ ਵੇਸ਼ਵਾ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ....... ਉਹ ਗੱਲ ਵੀ ਕੋਈ ਆਮ ਬੰਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ।
- Dalvir Gill
ਗੁਰੁਬਾਣੀ ਅਦ੍ਵੈਤ ਹੈ। ਇੱਕ ਬਾਰੇ। ਧੁਰ ਅਤੇ ਧੁਰਾ ( Center, Core ) ਇੱਕ ਹੀ ਹੈ।
Center and Periphery are not two different things; in space, time or in whatever ... the awareness of this, is the "normal state of mind of GuruMukh. gurumukh doesn't negate anything , faith is accepted.
Turning any kind of spiritual experience into a ritual is what all bhagats don't like or promote.
The only aim of education is to train you how to remain a student all your life.
DG talks all about that one coming into a form - the duality. one reason it looks as if Dg is in the opposite direction. following those lines, eventually, you will start seeing the turning of any Religious Symbols as a must - to be baptized, in opposition to SGGS. Any One Place, any One Granth cannot be more sacred than others.
Riddance from rituals, priest class, religious symbols is what SGGS is all about but DG tackles all maters at a different level. the shift is from: one has no form, there is no concept of either space or time; but to: that one is seen in form/s; it's the story of creating a Myth.
( To Read ) Myth is important of any people living where ever.
Who adulterated MahaBhaarta or RamayaaNa? clearly some acts or words of Rama or/and of Krishna can be questioned, who fabricated those "flaws" in their character, story.
Someone has said,
"What Dreams are to an individual, Myth is to a people." Myth is kinda Objective Writings(Art). - Dalvir Gill .
Even this, by M4:
is not about methodological approach to but an observation of the present relations among a society; but this is Pad - Verse ( in contrast to the Gad - Prose. ) DG belongs to the third form of not poetry but saahit. the sole reason a sage mind will never bind both DG and SGGS together. Same with the Myth, JanamSaakhee Pranmpra is not writing a history, in "Naanak - The Life and Times of" fashion, it's that some people are creating a Myth. it's always a spiritual experience. and so is the Darshan of it, like any piece of art, it too is a spiritual experience. to prove to be the "best of all the sikhs" is not the goal, to lead a life in spiritual bliss is the goal.
ਮਨਮੁਖਾ ਦੈ ਸਿਰਿ ਜੋਰਾ ਅਮਰੁ ਹੈ ਨਿਤ ਦੇਵਹਿ ਭਲਾ ॥
मनमुखा दै सिरि जोरा अमरु है नित देवहि भला ॥
Over the head of the manmukh is the order of the woman; to her, he ever holds out his promises of goodness.
ਜੋਰਾ ਦਾ ਆਖਿਆ ਪੁਰਖ ਕਮਾਵਦੇ ਸੇ ਅਪਵਿਤ ਅਮੇਧ ਖਲਾ ॥
जोरा दा आखिआ पुरख कमावदे से अपवित अमेध खला ॥
Those men who act according to the orders of women are impure, filthy and foolish.
ਕਾਮਿ ਵਿਆਪੇ ਕੁਸੁਧ ਨਰ ਸੇ ਜੋਰਾ ਪੁਛਿ ਚਲਾ ॥
कामि विआपे कुसुध नर से जोरा पुछि चला ॥
Those impure men are engrossed in sexual desire; they consult their women and walk accordingly. - Dalvir Gill .
ਜੋਇ ਖਸਮੁ ਹੈ ਜਾਇਆ ॥
जोइ खसमु है जाइआ ॥
The wife gives birth to her husband.
ਪੂਤਿ ਬਾਪੁ ਖੇਲਾਇਆ ॥
पूति बापु खेलाइआ ॥
The son leads his father in play.
ਬਿਨੁ ਸ੍ਰਵਣਾ ਖੀਰੁ ਪਿਲਾਇਆ ॥੧॥
बिनु स्रवणा खीरु पिलाइआ ॥१॥
Without breasts, the mother nurses her baby. ||1||
ਦੇਖਹੁ ਲੋਗਾ ਕਲਿ ਕੋ ਭਾਉ ॥
देखहु लोगा कलि को भाउ ॥
Behold, people! This is how it is in the Dark Age of Kali Yuga.
ਸੁਤਿ ਮੁਕਲਾਈ ਅਪਨੀ ਮਾਉ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
सुति मुकलाई अपनी माउ ॥१॥ रहाउ ॥
The son marries his mother. ||1||Pause||
ਪਗਾ ਬਿਨੁ ਹੁਰੀਆ ਮਾਰਤਾ ॥
पगा बिनु हुरीआ मारता ॥
Without feet, the mortal jumps.
ਬਦਨੈ ਬਿਨੁ ਖਿਰ ਖਿਰ ਹਾਸਤਾ ॥
बदनै बिनु खिर खिर हासता ॥
Without a mouth, he bursts into laughter.
ਨਿਦ੍ਰਾ ਬਿਨੁ ਨਰੁ ਪੈ ਸੋਵੈ ॥
निद्रा बिनु नरु पै सोवै ॥
Without feeling sleepy, he lays down and sleeps.
ਬਿਨੁ ਬਾਸਨ ਖੀਰੁ ਬਿਲੋਵੈ ॥੨॥
बिनु बासन खीरु बिलोवै ॥२॥
Without a churn, the milk is churned. ||2||
ਬਿਨੁ ਅਸਥਨ ਗਊ ਲਵੇਰੀ ॥
बिनु असथन गऊ लवेरी ॥
Without udders, the cow gives milk.
ਪੈਡੇ ਬਿਨੁ ਬਾਟ ਘਨੇਰੀ ॥
पैडे बिनु बाट घनेरी ॥
Without travelling, a long journey is made.
ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਬਾਟ ਨ ਪਾਈ ॥
बिनु सतिगुर बाट न पाई ॥
Without the True Guru, the path is not found.
ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਸਮਝਾਈ ॥੩॥੩॥
कहु कबीर समझाई ॥३॥३॥
Says Kabeer, see this, and understand. ||3||3|| - Narinder Pal Singh Dalvir Gill ji if you say these words
DG talks all about that one coming into a form - the duality. one reason it looks as if Dg is in the opposite direction. following those lines, eventually, you will start seeing the turning of any Religious Symbols as a must - to be baptized, in opposition to SGGS. Any One Place, any One Granth cannot be more sacred than others.
is that for comparison ?
ਕਹੰਤ ਬੇਦਾ ਗੁਣੰਤ ਗੁਨੀਆ ਸੁਣੰਤ ਬਾਲਾ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਪ੍ਰਕਾਰਾ ॥ ਦ੍ਰਿੜੰਤ ਸੁਬਿਦਿਆ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕ੍ਰਿਪਾਲਾ ॥ ਨਾਮ ਦਾਨੁ ਜਾਚੰਤ ਨਾਨਕ ਦੈਨਹਾਰ ਗੁਰ ਗੋਪਾਲਾ ॥੧੪॥ ...... ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੰਗ 1355 - Dalvir Gill I'm just saying that taking just one sentence to infer 'code of conduct' doesn't seem right, 'Tradition' does that. and any tradition or any part of tradition can be condemned that way quoting SGGS as a tool, but it can't help one in one's spiritual growth.
- Narinder Pal Singh agreed ...... then what results come through the whole story ???
Moral ...... Teachings ...... Myths ....... Realities ...... Experiences ....... for what ??? - Dalvir Gill One has to conclude for one's own self so that one can see that mind understands through duality the non-duality of existence.
- Narinder Pal Singh here we have equal form of teachings ........
https://www.facebook.com/.../Sikhism.../doc/340260336011990/ 
Jagmohan Singh Dalvir Gill Will you please introduce to Narinder Pal Singh the link about Dr. Harbhajan Singh's discourse. I think he has half the view.- Dalvir Gill There are parts of SGGS which deals with the dual aspect of life. there are parts of DG which deal with Non-Duality ( Jaap Sahib, a personal favourite of mine ). Both are used to show similarities and contrasts by both Pro- and Anti- sides. To answer your terse question here's my view. Both DG and SGGS shatter the illusion, the only illusion, of duality but the treatment is totally different. SGGS says there is one stick and DG says these two ends belong to the same stick. and of course both the methodologies are here in both granths but the dominating technique is different.
There's no Duality but only in appearance. Form and Formlessness are same but form has it's attributes and DG deals with these attributions whereas SGGS focuses on the formlessness.
The apparent "dis-similarities" in both are just apparent, the underlying approach is that of Non-Duality in both Granths. - Dalvir Gill Veerji that link is in the comments above. and the link shared by Narinder Pal Singh veerji is impressive, but, that's the approach i'm not comfortable with - comparison. as i indicated my fear earlier, that way two quotes from the same granth can be presented as contradictory, and rightly so. but it's effective only when we are studying a book of philosophy, which to me, these great writings are not, not just these two Granths but most of the Eastern Books.
- Narinder Pal Singh I skipped the other links ....... coz it was stated earlier what is your own opinion.
I m sorry for that ....... but Dalvir veer ji ..... you answered quite honestly that you fear ........ and you are not comfortable with ....... and here i can say with a few examples. - Dalvir Gill while studying, i try to aim at "How this helps me" and not at "Is this helpful or harmful."
- Dalvir Gill here's that link:
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10152630220565082&set=a.10150186791230082.424623.550445081&type=3&theater
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਵਤਾਰ ਦਾ ਖੜਗ ਸਿੰਘ
- ਡਾ. ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਸੀ-34, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ
ਜਦੋਂ ‘... - Narinder Pal Singh A lot of friends normally talk about the duality of teachings from SGGS ..... I observe and react accordingly .... First i learnt ABC ...... then i came to my MIDDLE exams ...... then My high school ... College ... University .......... and now Living my life with Experiences Only ........
Same things happen in spiritual life too.
Earlier you admitted ....... One has to conclude for one's own self so that one can see that mind understands through duality the non-duality of existence.
So how anything helps in what way ...... it is always vary. - Dalvir Gill A Zen saying advises to "Look at the Moon, not the fingers pointing towards it." that was a bold statement when i said that all are devices, Guru included. Nirvana - the Last Nightmare.
Ashtavkra says, "Along with Kama and Artha when you forsake Religion as well, all that's left is Mokhsha." - Narinder Pal Singh ok its good ...... for closing just the time being ...... i would like to say The Buddhahood or Nanakhood or Gobindhood of each of us has already been obtained ...... we need only recognize it. Thus the Zen Master warns his disciple :....... Sheldon B.Kopp
- Rattandeep Singh dalvir ji de link da baki ansh :-
ਮਜ਼ਬੂਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਰੁਦ੍ਰ-ਅਸਤ੍ਰ ਚਲਾ ਕੇ ਸ਼ਿਵਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ। ਉਹ ਗਣੇਸ਼, ਕਾਰਤਿਕ ਅਤੇ ਗਣਾਂ ਸਹਿਤ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਾਸਤੇ ਆ ਗਿਆ। ਪਰ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਉਹ ਹੈ, ਜੋ ਗ਼ੈਬੀ-ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਦੀਆਸ ਉਤੇ ਨਹੀਂ ਜਿਊਂਦਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਦੇ ਵੇਲੇ ਵੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦੀ ਅਨਸਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਭਰਮ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੇਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਹੀ ਜ਼ੁਲਮ ਰੁਕ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰੂਜੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨ ਤੋਂ ਇਸ ਭਰਮ ਦੇ ਪਰਦੇ ਨੂੰਹਟਾਉਣ ਲਈ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਦੀ ਵੰਗਾਰ ਪਾਈ ਸੀ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਸ ਦਿਤਾ ਸੀ ਕਿ ਨਿਜ-ਬਲ ਹੀ ਦੁਖ-ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਅਜਿਹੇ ਵਹਿਮਾਂ-ਭਰਮਾਂ ਤੋਂ ਉਪਰ ਹੈ। ਉਹ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਯੋਧਾ ਇਕ ਨਹੀਂ ਅਨੇਕਾਂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਲਲਕਾਰ ਕੇ ਆਖਦਾ ਹੈ-
‘ਰੇ ਸ਼ਿਵ ਆਜ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਲਰਿ ਲੈ ਹਮ ਸੋਂ ਕਰ ਲੈ ਬਲ ਜੇਤੋ।
ਐ ਰੇ ਗਨੇਸ਼ ਲਰੈਂ ਹਮਰੇ ਸੰਗ ਤੁਮਰੇ ਤਨ ਮੈ ਬਲ ਏਤੋ।
ਕਿਉਂ ਰੇ ਖੜਾਨਨ ਤੂ ਗਰਬੈ ਮਰ ਹੈ ਅਬ ਹੀ ਇਕ ਬਾਨਲਗੈ ਤੋ।
ਕਾਹੇ ਕਉ ਜੂਝ ਮਰੇ ਰਨ ਮੈ ਅਬ ਲਉ ਨ ਗਯੋ ਕਛੁ ਜੀਅ ਮਹਿ ਚੇਤੋ। ..1504 ॥
ਅਜਿਹੇ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ-ਸੰਕਲਪ ਵੀਰ-ਨਾਇਕ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਅਗੇ ਕਿਸ ਨੇ ਟਿਕਣਾ ਸੀ-
ਜਬ ਸ਼ਿਵ ਜੂ ਕਛੁ ਸੰਗਿਆ ਪਾਈ। ਭਾਜਿ ਗਯੋ ਤਜ ਦਈ ਲਰਾਈ। ਅਉਰ ਸਗਲ ਡਰ ਕੈ ਗਨ ਭਾਗੇ। ਐਸੋ ਕੋ ਭਟ ਆਵੈ ਆਗੇ। 1528॥
ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਅੰਦਰ ਯੁਧ ਦਾ ਚਾਅ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਰ ਜਿਤ ਦੀ ਕੋਈ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀਂ। ਅਸਲ ਸੂਰਬੀਰ ਉਹੋ ਹੈ, ਜੋ ਹਾਰ-ਜਿਤ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾ ਆਪਣਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਜਾਣ ਕੇ ਪੂਰਾ ਜੀਵਨ ਚਾਅ ਸਹਿਤ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰੇ। ਯੁਧ ਦਾ ਚਾਅ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਅੰਦਰ ਅਜੇਹੀ ਉਦਾਰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜਦੋਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਾਲਾਂ ਤੋਂ ਫੜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਕੋਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਦਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਜੇ ਇਹ ਮਰ ਗਿਆ ਤਾਂਲੜਾਈ ਦਾ ਸਵਾਦ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਿਖਿਆ ਦੇਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਯੋਧਾ ਕੇਵਲ ਉਹ ਨਹੀਂ ਜੋ ਵਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਅਸਲ ਸੂਰਬੀਰ ਉਹ ਹੈ, ਜੋ ਮਨੁਖਤਾ ਦੇ ਉਥਾਨ ਵਾਸਤੇ ਆਪਣੇ ਤਨ ਉਪਰ ਚੋਟਾਂ ਸਹਿ ਕੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਬੀਰ-ਬਹਾਦਰ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਉਤੇ ਪੈਂਦੀਆਂ ਚੋਟਾਂ ਵਿਚੋਂ ਆਨੰਦ ਦੀ ਅਨੁਭੂਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ-
ਚਿੰਤ ਕਰੀ ਚਿਤ ਮੈ ਤਿਹ ਭੂਪਤਿ ਜੋ ਇਹ ਕਉ ਅਬ ਹਉਂ ਬਧ ਕੈਹਉਂ।
ਸੈਨ ਸਭੈ ਭਜ ਹੈ ਜਬ ਹੀ ਤਬ ਕਾ ਸੰਗ ਜਾਇ ਕੈ ਜੁਧ ਮਚੈਹਉਂ
ਹਉਂ ਕਿਹ ਪੈ ਕਰਿਹੋਂ ਬਹੁ ਘਾਇਨ, ਕਾ ਕੈ ਹਉਂ ਘਾਇਨ ਸਨਮੁਖ ਖੈਹਉਂ।
ਛਾਡਿ ਦਯੋ ਕਹਿਓ ਜਾਹੁ ਚਲੇ ਹਰਿ, ਤੋ ਸਮ ਸੁਰ ਕਹੂੰ ਨਹੀ ਪੈਹਉ। 1533॥
ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਬ੍ਰਹਮਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਣੂ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰੇ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸੂਰਬੀਰ ਦੇਵਤੇ ਯੁਧ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਬੁਲਾਏ ਜਾਣ, ਫਿਰ ਸੁਰਗ-ਪਰੀਆਂ ਵੀ ਕਾਮੁਕ ਹਾਵ-ਭਾਵ ਕਰ ਕੇ ਇਸ ਦੇਚਿਤ ਨੂੰ ਵਿਚਲਿਤ ਕਰ ਦੇਣ, ਇਹ ਤਾਂ ਮਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਸਾਰੇ ਯਤਨ ਅਸਫਲ ਰਹੇ। ਬ੍ਰਹਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਹਥ ਵਿਚ ਜਿਹੜਾ ਤਾਵੀਜ਼ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਚੰਦ੍ਰ ਦਾ ਜੋ ਤਾਜ ਇਸ ਕੋਲ ਹੈ, ਉਹ ਭਿਖਾਰੀ ਬਣ ਕੇ ਛਲ ਨਾਲ ਇਸ ਤੋਂ ਦਾਨ ਵਿਚ ਮੰਗਿਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦਾ ਰੂਪ ਬਣਾਇਆ, ਪਰ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਲਿਆ। ਪਛਾਣਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਬਹਾਦਰਾਂ ਵਾਂਗ ਉਦਾਰ-ਦਿਲੀ ਨਾਲ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਮੰਗਤੇ ਬਣੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮੰਗੋ ਜੋ ਮੰਗਣਾ ਹੈ। ਇਥੇ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਯੋਧੇ ਜਿਤਨਾ ਉਦਾਰ-ਚਿਤ ਹੋਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਉਹ ਪਰ-ਸਵਾਰਥ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣਾਂ ਦਾ ਮਹਾਦਾਨ ਦੇਣ ਤੋਂ ਕਦੇ ਪਿਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟਦਾ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੇ ਕਹਿਣ ਅਨੁਸਾਰ ਦੋਵੇਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮੰਗ ਲਈਆਂ। ਉਸ ਸੂਰਬੀਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਮਰਨਾ ਤਾਂ ਇਕ ਦਿਨਹੈ, ਇਸ ਕਰ ਕੇ ਨੇਕੀ ਤੋਂ ਪਿਛੇ ਨਾ ਹਟਾਂ। ਪਰਉਪਕਾਰ ਦੇ ਰਾਹ ਉਤੇ ਅਡੋਲ ਅਗੇ ਵਧਦਾ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਮਨ ਵਿਚ ਵਿਚਾਰਦਾ ਹੈ-
ਕਿਉਂ ਤਨ ਕੀ ਮਨ ਸੰਕ ਕਰੈ ਥਿਰ ਤੋ ਜਗ ਮੈ ਅਬ ਤੂੰ ਨ ਰਹੈ ਹੈਂ। ਯਾ ਤੋ ਭਲੋ ਨ ਕਛੂ ਇਹ ਤੇ ਜਸੁ ਲੈ ਰਨ ਅੰਤਹਿ ਮੋ ਤਜਿ ਜੈ ਹੈਂ। ਰੇ ਮਨ ਢੀਲ ਰਹਯੋ ਗਹਿ ਕਾਹੇ ਤੇ ਅਉਸਰ ਬੀਤ ਗਏ ਪਛੁਤੈ ਹੈਂ।ਸ਼ੋਕ ਨਿਵਾਰਿ ਨਿਸੰਕ ਹੁਇ ਦੈ ਭਗਵਾਨ ਸੋ ਭਿਛਕ ਹਾਥਿ ਨ ਐ ਹੈਂ। 1558॥
ਕੈਸੀ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਮੂਰਤ ਸਿਰਜਣ ਦੇ ਆਹਰ ਵਿਚ ਹੈ ਸਚਾ ਗੁਰੂ। ਕਾਸ਼ ! ਗੁਰਦੇਵ ਦੇ ਕੁਝ ਸੋਹਣੇ ਬਚਨ ਉਹਨਾਂ ਬਹੁਤੇ ਅਕਲਮੰਦਾਂ ਦੇ ਪੱਲੇ ਵੀ ਪੈ ਜਾਣ,ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਬਿਨਾ ਕਾਰਨ ਹੀ ਭੈਅ-ਭੀਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮੁਕਟ ਦਿੰਦਿਆਂ ਹੀ ਵੈਰੀ ਟੁਟ ਪਿਆ। ਪਰ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਸਭ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਤੀਰਾਂ ਨਾਲ ਵਿੰਨ੍ਹ ਦੇਂਦਾ ਹੈ। ਅਤਿਪਵਿਤ੍ਰ ਸਿੰਘ, ਮਹਾਜਸਸਿੰਘ, ਮਹਾਬਲੀ ਸਿੰਘ, ਤੇਜਸ ਸਿੰਘ ਸਭ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਅਰਥਾਤ ਪਵਿਤ੍ਰਤਾ ਦੀਆਂ ਸਭ ਉਚਾਈਆਂ, ਮਾਨ-ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ, ਬਲ ਅਤੇ ਤੇਜਸ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿਚ ਰੁਲਦੇ ਹਨ। ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸ਼ੇਰ ਖਾਨ, ਸੈਦ ਖਾਂ, ਨਾਹਰ ਖਾਂ, ਸ਼ੇਖ ਸਾਦਿਕ, ਸ਼ੇਖ਼ ਫ਼ਰੀਦ ਸਭ ਧਰਤੀ ਦੀ ਕੁਖ ਵਿਚ ਦਫ਼ਨ ਕਰ ਦਿਤੇ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਸੂਰਮਿਆਂ ਨੂੰ ਲਲਕਾਰ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ-
ਪਸਚਮਿ ਸੂਰ ਚੜੈ ਕਬਹੂੰ ਅਰੁ ਗੰਗ ਬਹੀ ਉਲਟੀ ਜੀਅ ਆਵੈ। ਜੇਠ ਕੇ ਮਾਸ ਤੁਖਾਰ ਪਰੇ ਬਨ ਅਉਰ ਬਸੰਤ ਸਮੀਰ ਜਰਾਵੈ। ਲੋਕ ਹਲੈ ਧਰੂਅ ਕੋ ਜਲ ਕੋ
ਥਲੁ ਹਇ ਥਲ ਕੋ ਕਬਹੂੰ ਜਲ ਜਾਵੈ। ਕੰਚਨੁ ਕੋ ਨਗੁ ਪੰਖਨ ਧਾਰਿ ਉਡੈ ਖੜਗੇਸ ਨ ਪੀਠ ਦਿਖਾਵੈ। 1613॥
ਹੁਣ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮਦਦ ਉਤੇ ਪਾਂਡਵ ਆਏ। ਭੀਮ ਅਤੇਅਰਜੁਨ ਦੋਵੇਂ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਬਲਪੂਰਬਕ ਲੜੇ। ਅਰਜੁਨ ਨੇ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਤੀਰ ਮਾਰਿਆ, ਤਾਂ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਕਰਦਾ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ-
ਪਉਰਖ ਪੇਖ ਕੈ ਜੀ ਹਰਿਖਿਓ ਬਲ ਟੇਰ ਨਰੇਸ ਸੁ ਐਸ ਸੁਨਾਯੋ। ਧੰਨ ਪਿਤਾ ਧੰਨ ਵੇ ਜਨਨੀ ਜੁ ਧਨੰਜੈ ਨਾਮ ਜਿਨੋ ਸੁਤ ਜਾਯੋ। 1618॥
ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪਾਂਡਵ ਵੀ ਮਾਰ ਭਜਾਏ। ਬਹੁਤ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਕੌਰਵਾਂ ਅਤੇ ਪਾਂਡਵਾਂ, ਦੇਵਤਿਆਂ ਅਤੇ ਦੈਂਤਾਂ, ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਆਕਾਸ਼-ਪਾਤਾਲ ਦੇ ਸਮੂਹ ਪ੍ਰਾਣਧਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਵਧੀਕ ਸਾਹਸੀ ਪੁਰਖ ਨਿਰਮਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਪਾਂਡਵਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੁਰਯੋਧਨ ਦੀ ਸੈਨਾ ਆਈ। ਕੌਰਵਾਂ ਪਾਂਡਵਾਂ ਦੇ ਮਿਲੇ-ਜੁਲੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਗਰੋਂ ਹੁਣ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਏ, ਪਰ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਸਫਲ ਰਹੇ। ਇਸ ਲਾਚਾਰੀ ਵਿਚ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਇਕ ਉਪਾਅ ਸੋਚ ਕੇ ਮਿਟੀ ਤੋਂ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਾਮ ਦਾ ਪੁਤਲਾ ਬਣਾਇਆ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ਉਸ ਪੁਤਲੇ ਵਿਚ ਸਾਹ ਪਾਏ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਵਰ ਦਿਤਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਮਾਰ ਨਹੀਂ ਸਕੇਗਾ। ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਸਭ ਦੇਵਤੇ ਬੁਲਾਏ ਗਏ। ਹੁਣ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਯੁਧ-ਨੀਤੀ ਸੰਬੰਧੀ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਗੇ, ਤਾਂ ਬ੍ਰਹਮਾ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿਤੀ ਕਿ ਸੂਰਬੀਰ ਕਾਮ ਅਗੇ ਹੀ ਬਲ ਹਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਕੇ ਸੁਰਗਪਰੀਆਂ ਬੁਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਦਾ ਦੇਵਾਂਗਣਾਂ ਵਲ ਧਿਆਨ ਜਾਂਦਿਆਂ ਹੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇਤੀਰ ਮਾਰ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੂਰਛਿਤ ਕਰ ਦਿਤਾ। ਬ੍ਰਹਮਾ ਕੋਲ ਆਇਆ, ਆਖਿਆ ਹੁਣ ਸਵਰਗ ਜਾਓ, ਜੋ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਮਿਲੇਗਾ।
ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦਾ ਇਹ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਕਹਿਣ ਲਗਾ-
ਮੋ ਸੋ ਬੀਰ ਸਸਤ੍ਰ ਜਬ ਧਾਰੈ। ਕਹੋ ਬਿਸਨ ਬਿਨੁ ਕਾ ਸੋਂ ਲਰੈ। 1686 ।
ਤੁਮ ਸਬ ਜਾਨਤ ਬਿਸ੍ਵ-ਕਰ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਮੋਹਿ ਨਾਉਂ।
ਲਾਜ ਆਪਨੇ ਨਾਉਂ ਕੀ ਕਹੋ ਕਹਾਂ ਭੱਜਿ ਜਾਉਂ। 1687॥
ਉਪਰੋਕਤ ਕਹਾਣੀ ਫ਼ਜ਼ੂਲ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਦੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਰਥ ਹਨ। ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਬਲਧਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਸ਼ਸਤ੍ਰ ਵਿਦਿਆ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਆਕਾਸ਼ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਾਣਧਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ, ਪਰ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਉਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਤਾਂ ਹੋਵੇ, ਨਾਲ ਹੀ ਕਾਮ ਦੇ ਬਾਣਾਂ ਤੋਂ ਸਰਬ-ਭਾਂਤ ਆਪਣੀ ਸੁਰਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਚੇਤ ਹੋਵੇ। ਉਹ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਮਿਟੀ ਦਾ ਪੁਤਲਾ ਜਾਣੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਣਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਦੀ ਪੂੰਜੀ। ਉਸ ਦੇ ਸਵਾਸ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਦੇ ਸਿਮਰਨ ਵਿਚ ਅਭੇਦ ਹੋਣ।
ਜਦੋਂ ਯੋਧਾ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣਾ ਮਨ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਮਸਤ ਪਕੜਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਰਖੇ, ਇਸ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਹਿਤ ਬ੍ਰਹਮਾ ਤੋਂ ਖੜਗ ਸਿੰਘਨੂੰ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿਵਾਇਆ ਹੈ-
ਬਹੁਰਿ ਬਿਧਾਤਾ ਭੂਪਤਿ ਕੋ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕਹਿਯੋ। ਭਗਤਿ ਗਯਾਨ ਕੋ ਤਤੁ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਤੈਂ ਲਹਿਯੋ। ਤਾਤੇ ਅਬ ਤਨ ਸਾਥਹਿ ਸੁਰਗਿ ਸਿਧਾਰੀਐ। ਹੋ ਮੁਕਤ ਓਰ ਕਰਿ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਨ ਜੁਧ ਨਿਹਾਰੀਐ। 1691॥
ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮਨ ਅੰਤਿਮ ਸਮੇਂ ਸਭ ਵਾਸ਼ਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਮੁਕਤੀ-ਦਾਤੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਮਣੇ ਭਾਈ ਮਹਾ ਸਿੰਘ ਦਾ। ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਬ੍ਰਹਮਾ ਨੂੰ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨਾਲ ਲੜ ਕੇ (ਭਾਵ ਉਸ ਲਈ ਲੜ ਕੇ) ਮਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਪਰਮ-ਹਸਤੀ ਦਾ ਨਾਮ ਚਾਰ ਜੁਗਾਂ ਵਿਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ-
ਜਿਹ ਕੋ ਜੁਗ ਚਾਰ ਮੈ ਨਾਉਂ ਜਪੈ, ਤਿਹ ਸੋਂ ਲਰਿ ਕੈ ਮਰੀਐ ਤਰੀਐ। 1688॥
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਵਤਾਰ ਦੀ ਇਹ ਕਥਾ ਦਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਖੜਗਧਾਰੀ ਮਨੁੱਖ ਨਿਰਮਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਸਰੀਰਕ ਬਲ, ਯੁਧ-ਨੀਤੀ, ਸ਼ਸਤ੍ਰ-ਵਿਦਿਆ ਆਦਿ ਵਿਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਪੁੰਨ ਸੂਰਬੀਰ ਹੋਵੇ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਾਮਸਹਿਤ ਲੋਕ-ਪਰਲੋਕ ਦੀ ਕੋਈ ਸ਼ਕਤੀ ਨ ਮਾਰ ਸਕੇ। ਕਾਮ ਨੂੰ ਜਿਤਣ ਵਾਲਾ ਹੀ ਜੰਗਾਂ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਜੇਤੂ ਹੈ। ਕਾਮ ਕਿਹੜੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮਾਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ'ਚਰਿਤਰੋਪਾਖਿਆਨ'ਵਿਚ ਵਰਣਿਤ ਹੈ। ਜੇ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਇਤਨੇ ਕੁ ਹਿਸੇ ਵਿਚ ਜੀਵਨਵਿਵਹਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੀਮਤੀ ਬਚਨ ਪਏ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿਚ ਕਿਤਨੇ ਰਤਨ-ਪਦਾਰਥ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਮਝ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਨਿਰੀ ਬਹਿਸਬਾਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ। ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਜਿਸ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦ ਦਾ ਹਊਆ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਸਾਰੇਦੇਵੀ-ਦੇਵਤੇ, ਬੀਰ-ਬਹਾਦਰ, ਅਵਤਾਰ, ਧਰਮ-ਕਰਮ, ਸੁਰਗ-ਨਰਕ ਆਦਿ ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਹੇਠ ਰੁਲਦੇ ਦਿਸ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਸ ਵਿਵੇਕ ਨਾਲ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦੱਸ ਕੇ ਭਰਮ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ? - Satvinder Singh Bhangu (1)The concept of KAL PURKH of Dasam Granth runs counter to that of AKAL PURKH of Guru Granth Sahib. The AKAL PURKH is omnipotent, omnipresent, free from cycles of Birth and death, cannot be described in Time and Space. HE is the only TRUTH. AKAL PURKH is NIRBHAU, NIRVAIR. He is FORGIVER. His forgiveness is synonymous of His being NIRBHAU and NIRVAIR. The concept of KAL PURKH is extraneous to GURMAT.
(2) The compilation of Dasam Granth didn’t take place during the life time of Guru Gobind Singh Ji. We do not know what checks did Bhai Mani Singh employ to separate the grain from the chaff.
(3) In order to defend some writings of Dasam Granth , we go astray and search for such writings in Guru Granth Sahib which outwardly seem expletive but have deeper connotations.
(4) We must not act in haste in rejecting the whole of this Granth nor in accepting all the Banis in it as those of Guru Sahib. Let Yardstick of Bani of Guru Granth Sahib decide the matter. - Narinder Pal Singh Dalvir Gill veer ji ...... here we have the starting of Harbhajan Singh ji's Opinion
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਵਤਾਰ ਦਾ ਖੜਗ ਸਿੰਘ - ਡਾ. ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਸੀ-34, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ ਜਦੋਂ ‘ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ’ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦੇਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਬਾਣੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬਾਣੀ ਤੁਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ-ਕ੍ਰਿਤ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਇਹ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਚੇਸ਼ਟਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਬਾਣੀ ਵਿਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਾਨਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਵਿਚਾਰਨ ਦੀ ਗਲ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਬਾਣੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦਾ ਹੀ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਦੀ ਹੋਵੇ, ਫਿਰ ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਕੋਈ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰ ਲਈ ਜਾਂਦੀ। ਹਕੀਕਤ ਵਿਚ ‘ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ’ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦਾ ਆਸ਼ਾ-ਉਦੇਸ਼ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਇਕਰੂਪ ਤਾਂ ਹੈ, ਇਕਸਮਾਨ ਨਹੀਂ............
Finally the thing exist that personal observation is within Limit again ..... - Narinder Pal Singh However i reached somehow from different debates .......
ਕਹੰਤ ਬੇਦਾ ਗੁਣੰਤ ਗੁਨੀਆ ਸੁਣੰਤ ਬਾਲਾ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਪ੍ਰਕਾਰਾ ॥ ਦ੍ਰਿੜੰਤ ਸੁਬਿਦਿਆ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕ੍ਰਿਪਾਲਾ ॥ ਨਾਮ ਦਾਨੁ ਜਾਚੰਤ ਨਾਨਕ ਦੈਨਹਾਰ ਗੁਰ ਗੋਪਾਲਾ ॥੧੪॥ ...... ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੰਗ 1355
ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਪ੍ਰਕਾਰਾ ॥........ is Limitless where the context from Kabir Ji explain .........
ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਮੈ ਸੋ ਗੁਰੁ ਪਾਇਆ ਜਾ ਕਾ ਨਾਉ ਬਿਬੇਕੋ ॥੪॥੫॥ ਅੰਗ 793 ......
The extreme WISDOM is always beyond the boundaries ....... The Granths explain this reality again and again. - Narinder Pal Singh Satvinder Singh Bhangu ..... veer ji ... Kaal and Akaal ... who can make the final decision ?
ਕਾਲੁ ਅਕਾਲੁ ਖਸਮ ਕਾ ਕੀਨ੍ਹ੍ਹਾ ਇਹੁ ਪਰਪੰਚੁ ਬਧਾਵਨੁ ॥
ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਤੇ ਅੰਤੇ ਮੁਕਤੇ ਜਿਨ੍ਹ੍ਹ ਹਿਰਦੈ ਰਾਮ ਰਸਾਇਨੁ ॥੨॥੬॥ ਅੰਗ 1104 - Narinder Pal Singh Gurbani is written by Guru Gobind Singh ji or not ........?
I always raise my hand again with Gurbani
ਪਿਤਾ ਕਾ ਜਨਮੁ ਕਿ ਜਾਨੈ ਪੂਤੁ ॥ ਸਗਲ ਪਰੋਈ ਅਪੁਨੈ ਸੂਤਿ ॥ - Dalvir Gill .
Narinder Pal Singh Jio first of all thanks for quoting GuruBaanee, especially SatGuru Kabir.
Satvinder Singh Bhangu Veerji, if we use the same language then Kaal of DG runs counter to the Akaal of even DG, leaving SGGS aside.
For me, Kaal and Akaal can be said ( words have their limits ) to be counterparts. Formless can't be ugly or beautiful, but then, a form can't be ugly or beautiful either.
The beautiful thing about Truth is that when it's truthfully explained the opposite of the statement is also true.
Jaap Sahib shows that. if He is Light, then He is Darkness as well.
Here i want to take a second and share with all you friends how i understand Duality & Non-Duality, theologically. ( I know that i made peace with something that some friends may find very layman-ish, but that's who i am. ):
There is a Creator and there's His Creation - Two entities, Dualism. [( Yiddish, Christian and Islamic traditions fall under this view, although some of their scholars will contradict that.) Later this thinking inevitably tags everything "Holy" with the Creator and Creation is considered "Unholy." )
The Creator is present in the Creation, they aren't two different entities - Non-Dualism, for me.
All Non-Dualistic streams talk about Dualism as well because 'mind' can't understand otherwise. While doing so they will call the Creator high and the Created/Creation low, but if we treat those as absolute terms then we are entering into the realms of Duality. Which brings us back to the same point that God is to be experienced not interpreted nor "understood", hence the stress on Him being unfathomable.
It's cool that we have returned to the main essay and the write-up by Veerji in response to it. I'm not here to question or answer anything, but to watch that same thing doesn't happen to this discussion what we have seen happening too often. - Dalvir Gill .
(just in the margin, aside ): Logically speaking, God can't be Just and Forgiver at the same time. To be a Just God, He needs to Punish any wrong-doer/wrong-doing, if he Forgives a Wrong-Doer then Justice is not being Served. - Narinder Pal Singh Yes this is the fact ..... there is duality but for nothing .... this is just your observation .... how you deal with it.
- Dalvir Gill rightly so Veeerji that's why all the enlightened ones have said it, repeatedly, "The only Illusion (Maya) is that of separation." "we are one with Him" needs to be realized not to be understood. Faculty of Human Mind has its limits and so does the Language, an extension of it.
- Dalvir Gill .
Coming back to the essay it can be said that any statement regarding the relation between DG and SGGS will be at least incomplete, if not untrue. opposite, parallel, similar all are lame. the study of Mysticism teaches us to see the unity in ( apparent ) opposites, oneness of the polarities.
Here, Narinder Pal Singh and Satvinder Singh Bhangu sahiban are invited to have a discussion and are requested to avoid making concluding remarks.
I have said it earlier that 1. Ideology, 2. Tradition & 3. History, all are important aspects and we need to make a clear standing that we are not discussing this from our study-desk but feel ourselves as part of all these aspects. we need to keep this in mind that if we focus only on Ideology then Shri Akaal Takhat Sahib, all the GuruDwara Sahibs, including Shri Harminder Sahib and the very Saroop of Shri Guru Granth Sahib can be challenged ( it has been done during idle gossips, here on FB as well ) by using quotes from SGGS. - Dalvir Gill I agree with you 100% but am sure that you know what i mean. RaagMaalaa was called "unnecessary" ( at least they were saying that we should omit reading as we do with the "Tatkaraa" and more serious questions were raised about the Bhagat-Bani for being "antithetic" to the "ideology" of the GuruSahibaan. Recently a Marriage Ceremony was performed without "LaavaaN". All i was saying that if we started ignoring the Tradition, then Nitnem can be refuted as "futile repetition", Ardas as "going against His Will" and so on; and all this "using" Guru as a tool.
- Narinder Pal Singh Dalvir Gill veer ji ...... Guru Nanak Sahib Preached a lot .... before him Bhagat Sahiban did the same thing but all Guru Sahiban at that time and now never make any bet to change anyone forcefully
- Narinder Pal Singh From the beginning of Society , this is a part of Tradition too that someone will refuse the discipline for sure
- Dalvir Gill and again, i agree with both of your recent statements. if we start looking into the similarities they go beyond the Bhakti Movement in the subcontinent. the Non-Dualism stream flows throughout, even the Vedas mention it. Tantra, Tao, Buddha, Upanishads all talk about it. Where Sikh Guru Sahibaan stand apart from all is that They didn't stay inert to the clime of the society but made the social-reform a central issue of their undertakings ( GuruDwara Mall-Akhada Sahib, Foundation of a Takht, mention of Guru Nanak's Sword on first coins minted by Sikh Kings all are clear indications. ). for this sole reason i see DG as a continuation of this ongoing socail reforms.
- Narinder Pal Singh Social Reform should be an issue on every stage but on the account of Subidheya again ...
wherever the social activist used the religion he trapped himself into that. The Supreme Leaders sacrifice and others shine in dual form - Rattandeep Singh Ragmala is Gurbani
When reciting Gurbani it is very hurtful to our Guru if we make what we may call a minor mistake by mispronouncing a lagaa maatar (Gurmukhi vowel), knowing this then how can we totally disregard an ang of Guru Sahib. Guru Jee tells us:
“Jin Bhae Adab Na Bani Dhaaraa | Jaanhu So Sikh Nahee Hamaaraa ||20||”
“One who has no fear and respect of Gurbani, know him/her to not be a Sikh of mine.”
We must all question ourselves to see if we really have fear for our Guru, who is manifested in Gurbani – can we call ourselves a Sikh of the Guru in this light? The Bani contained in Sri Guru Granth Sahib Jeee is the truth as Sri Guru Nanak Dev Jee tells us in Mool Mantar, it was true at the start of the ages, true throughout the ages and will be true forever more.
“Sat(i)gur Kee Bani Sat(i) Sat(i) Kar(i) Jaanhu Gursikhu, Har(i) Kartaa Aap(i) Muhhu Kadd(h)aaea|| (Gauree Kee Vaar Mahalla 4, Ang 304)
“Recognise the Bani of Satguru as the Truth, Oh Gurskihs – Lord the Creator has uttered it himself.”
We as Sikhs should therefore recognise Sri Guru Granth Sahib Jee as the living embodiment of the 10 Guru’s and respect each and every letter of the 1430 angs from Ik Oa(n)kaar to At(h)aarah Das Bees.
The following is a point-by-point reply to an article “Ragmala The Undeniable Facts” (RTUF’s from now on) that has been distributed, which questions the authenticity of God’s Gurbani – Ragmala.
“In reply to those who evangelize venomously that those who do not read Ragmala are not Sikhs. Even though it clearly states in the Sikh Code of Conduct that a Sikh can chose to read Ragmala or not read it according to their preference.” (RTUF)
The so called Sikh Code of Conduct (being referred to above) was originally published in the early 20th century after the leading Gursikhs of the time came together to try and agree a standard code of conduct. Many of these Gursikhs left the original meeting as it was obvious that some unscrupulous individuals would want to include things within this code that were obviously against Gurbani. Bhai Sahib Randheer Singh Jee and Sant Giani Gurbachan Singh Jee Khalsa Bhindranwale are just two of these Sikhs that didn’t agree and that didn’t actually sign to the final draft of the Code (which coincidentally took many years of deliberation to form and proof of who actually agreed the final version has never been provided those who published the document). Some of the points included in this Code are:
• Consumption of meat and alcohol are not cardinal sins
• Sikhs need only read 3 Banis (namely Japji Sahib, Jaap Sahib, Tva Parsad Svaye) in their morning recital
• Sikhs need only read shortened versions of certain Banis
If a Sikh is to use this Code as an arguing point then they should be prepared to abide by it, in its entirerity, not just picking and choosing what they feel is correct, for example this Code clearly states that Kes is a Kakkar and not Keski and in praise of the Code it must be stated that it also says that a Sikh should recite one Sehaj Paath (whole of Sri Guru Granth Sahib Jee) monthly or the equivalent. If one is to use this code as a basis for arguing then they must be willing to abide by the stated previous points and practise what they preach. As shown this Code has many discrepancies and if Sikhs abided it they would actually be violating the eternal edicts of Gurbani.
“(1) Ragamala being the heading does not indicate which of our Great Gurus wrote Ragmala, and since there is no mention of the word Nanak in the writing, it is comprehensible that our Great Gurus had no hand in writing Ragmala.” (RTUF)
Ragmala has something in common with the most frequently read Bani around the world by Sikhs and non Sikhs alike, Jap(u) Jee Sahib. Both do not indicate which of our Gurus wrote them, in fact ‘Nanak’ doesn’t appear in 7 paurees (verses) of Jap(u) Jee Sahib and ‘Nanak’ doesn’t appear in several other Shabads in Sri Guru Granth Sahib Jee. Arguing that Ragmala is not Gurbani due to the lack of the word ‘Nanak’ appearing in it is thus a fallacy and miscomprehension.
“(2) The order in which various rags are mentioned in Ragamala do not correspond to the order in which the same rag appears in Sri Guru Granth Sahib Jee. The first rag in Sri Guru Granth Sahib is ‘Sri Rag’ while in Ragmala it is ‘Bhairo.”
The order of rags that appear in Ragmala are irrelevant to the writing of it, as it is not an index of the rags in Sri Guru Granth Sahib Jee. Ragmala and Gurbani in general have deeper mystical meanings, if we don’t understand or can’t comprehend these deeper hidden jewels, that does not mean we should simply disregard Gurbani we don’t understand.
“(3) The following rags which are contained in Sri Guru Granth Sahib Jee do not emerge in Ragmala, i.e. rags Maajh, Bihagra, Jaitsri, Ramkali, Mali Gaura, Tukhari, Prabhati and Jaijavanti. Therefore the assertion that Ragmala is a mala (rosary) of the rags in Sri Guru Granth Sahib Jee is not true.”
Nobody argued that Ragmala is a mere rosary of the rags in Sri Guru Granth Sahib Jee, Guru Jee decided what rags to include in Ragmala and it is not for us to doubt/question this decision. In Gurbani the word rag also means prem (love), so Ragmala is also a rosary of love it is not merely a rosary of rags (this is in reference to the deeper mystical meanings of Ragmala mentioned above).
“(4) In Ragmala the counting system of phrases is totally different to the system used in Sri Guru Granth Sahib Jee, i.e. in Ragmala ||1|| or No. 1 appears after each phrase and the end of Ragmala. In Sri Guru Granth Sahib Jee the totalling system is 1,2,3,4,5,6, etc and this can be clearly seen in the first hymn in Sri Guru Granth Sahib Jee, i.e. in Jap(u) Jee Sahib the first pauree has 1 and the last has 38.”
This statement is incorrect as Jap(u) Jee Sahib actually has two ‘1’s’ at the start and a ‘1’ at the end after the Salok. The 1,2,3,4,5,6, etc numbering system is present in Sri Guru Granth Sahib Jee but is not consistent throughout. Just as in Jap(u) Jee Sahib there are other verses of Gurbani that have the No. 1 after paurees that follow each other – do we then also discount these as Gurbani, as they are not adhering to this stringent numerical system.
“(5) Mudavani the word means the seal of closure therefore anything after Salok Mahalla 5 really cannot be accepted as Gurbani and since Ragamala is after Salok Mahalla 5 it cannot be sanctioned as part of Gurbani.”
If Mudavani is the seal of closure then technically we cannot accept Salok Mahalla 5, as this is a separate Shabad which comes after Mudhavani Mahalla 5. In fact the word Mudavani is present on two other occasions in Sri Guru Granth Sahib Jee, on Ang 645 within the same Shabad in Vaar of Sorat(h). So if we follow this line of argument anything after this Shabad is not Gurbani – how ludicrous is that! The meaning of Mudavani is not ‘seal of closure’ but on the contrary it means ‘riddle,’ a riddle that Guru Jee is stating in this Shabad. Guru Jee states in Mundavni,
Thaal Vich
In this platter there are three things – they are truth, discussion and discourse of the Shabad.
In the next line Guru Jee states that Amrit Naam has been placed,
Amrit Naam …
The riddle is understanding the true meaning of these lines, which is that in the platter of Sri Guru Granth Sahib the Amrit Naam of Shabad has been placed by contemplating and studying this Shabad one attains truth and contentment.
“(6) In some hand written versions of Sri Guru Granth Sahib Jee the following works appear:
• Salok Mahalla 1 Jit Dhar Lakh muha(n)madha…
• Salok Mahalla 1 Bia aatas aab
• Rag Ramkali Ratan Male
• Hakikat Rah Mukam Raja Sivnat Ki
In all the handwritten Sri Guru Granth Sahib Jees Ragmala appears at the end of all other works. Since it is acceptable that the works are not Gurbani, how is it that pro Ragmala accept Ragmala as Gurbani and that the other works are not Gurbani even though they come before Ragmala this seems a very illogical attitude on their part. “
In 1945 the SGPC set up a sub-committee to investigate whether Ragmala is included in the original Sri Guru Granth Sahib Jee Saroop that was compiled by Sri Guru Arjan Dev Jee. The following is from their: “We can most definitely say that nobody other than Bhai Gurdas Jee, who was the scribe, included Ragmala in Sri Guru Granth Sahib Jee. Ragmala is an ang of Sri Guru Granth Sahib.” They also stated that they the ink, paper and handwriting of Ragmala was consistent with the rest of the saroop. When this first saroop of Sri Guru Granth Sahib Jee was compiled many had made supplications to Sri Guru Arjan Dev Jee to include their writings but Guru Jee rejected many, only those who had merged with God could utter Gurbani, as it is the word of God Himself.
The final Saroop of Sri Guru Granth Sahib Jee as we know it today was compiled by Sri Guru Gobind Singh Jee, and Baba Deep Singh Jee compiled 4 other Saroops of this final version and they were sent to all Five Takhats. All these Saroops have Ragmala in them, again it is written in the same handwriting, ink and upon the same paper. The above mentioned works are not present in any of these Saroops and they unanimously accepted not as the writings of the Guru and only few Saroops have these works in them.
“(7) Ragmala which comes after Mudavni in the printed versions of Sri Guru Granth Sahib Jee, was not written by Sri Guru Arjan Dev Jee. It is part of a book called Mudhavnal Kamkandla written by poet Alam in 1640 Bikramee (1583 AD), 21 years before Sri Guru Granth Sahib Jee was compiled by Sri Guru Arjan Dev Jee.”
This point is a fallacy, it was a poet named Jodh who wrote Madhvanal Kamkandla in 1583 AD - Ragmala or anything even resembling it, is not present in the original version of this book. The poet Alam lived from 1655 to 1717 AD and after listening to/reading Ragmala, he wrote a book called Madhvanal Sangeet that was mostly copied work from other poets including Jodh. There is also a poem in this compilation which doubters of Ragmala believe is Ragmala, but it is actually very different to Ragmala. In the past century people have mistakenly linked the work of these poets’ as one and the same, because Alam plagerised much of his work from Jodh, and they try to prove that Ragmala is not Gurbani with this mistaken line of argument. Historically there are 11 different versions of Ragmala they all differ from the original which is in Sri Guru Granth Sahib Jee, different writers over time have gained inspiration from Ragmal in Sri Guru Granth Sahib Jee and then gone on to write their own versions of Ragmala. In Sri Guru Granth Sahib Jee there are 2 different versions of Barah Maha, one in Raag Maaj and the other in Raag Tukaree. There are also many versions of Barah Maha written by various authors, should we then argue that these two Barah Maha’s are not Gurbani?
“(8) Ragmala Bhagats preach that whatever is contained in Sri Guru Granth Sahib Jee should be read. Then why don’t they read the 11 pages containing the index to the contents of Sri Guru Granth Sahib Jee, or the publishers name on the first page or the seal of certification? Why the hypocracy?”
Sri Guru Granth Sahib is not a book and it is blasphemous to suggest so, it is God’s word and should be respected as such. This line of argument is obviously of one who does not view Sri Guru Granth Sahib with reverence and it may be pointed out that such people also argue that you don’t have to do Bhog to food in the presence of Sri Guru Granth Sahib Jee or even doing Bhog is a mere ritual. The faithful offer food to Guru Jee to bless, and Sri Guru Granth Sahib Jee is the living embodiment of the 10 Guru’s, thus it is logical to offer food in the presence of the Guru.
“(9) The following great Sikh and non Sikh scholars believed that Ragmala is not Gurbani:
• Great Poet Bhai Santokh Singh
• Pandit Tara Singh Nakoola
• Giani Dit Singh
• Professor Gurmukh Singh
• Giani Gian Singh
• Sadhu Gobind Singh Nirmala
• Pandit Basant Singh
• ...”
It would be very easy to make a list of Gursikhs who were held in high regard that believed Ragmala is Gurbani. The list would include great scholars, freedom fighters, spiritualists and selfless servants of the Khalsa Panth. The other point to note is that Sikhs throughout the world read Ragmala and it only a minority who question or doubt it’s authenticity, there are only a few Gurdwaras throughout the world where Ragmala is not recited and it is recited at Sri Akhal Takhat Sahib and Sri Harimander Sahib (Golden Temple).
Giani Sobha Singh who lived at Takhar Dyal Singh’s Dharamsala in Amritsar, was one of the first Sikhs to start the debate over the authenticity of Ragmala over a 100 years ago. He even compiled a Saroop of Sri Guru Granth Sahib Jee without Ragmala in it and he took it to Sri Akhal Takhat Sahib for approval. The senior Sikhs of the day decided to offer an Ardas to Guru Jee, in this Ardas they said, ‘If Bhai Sobha Singh has done right then nothing should happen, but if he has done wrong then punish him accordingly.’ After just a week he became ill and his mouth was full of ulcers and he was in much pain, to the extent that he could not even speak. He wrote a letter begging for forgiveness and brought it to Sri Akhal Takhat Sahib and he said that no-one should ever make the same mistake again. Shaheed Bhai Mani Singh Jee has told us of the greatness of reading Ragmala in his work Gur Bilaas:
Bhog Paavhu ….
Ragmala is read at the end of a complete recital of Sri Guru Granth Sahib Jee, by doing this all your sins are eradicated.
Ragmala Parr …
By reading Ragmala the recital is complete, without it’s recitation it is incomplete.
We can only pray that Guru Jee brings the people who don’t believe in Ragmala to their senses, in this life as who knows what they will have to endure if they die doubting the authenticity of Ragmala. - Dalvir Gill Thanks Rattandeep Singh ji for sharing this info. Dr. Balbir Singh's book on the subject is pretty good. this info helped me to see the unison in the voices of Anti-Dasam and Anti-Raagmaalaa - the intellectualism trying to overshadow the tradition. that's what i intended to share that all the traditions which were set by Sikh History and Guru Sahibaan Themselves can be challenged by quoting SGGS. the journey from "Bhog Lage" to "Dar Parvaan Hove" is just an indication. in our zeal of separating ourselves from Hinduism we tend to forget that not only a Sikh but a Bhagat is also Niraalaa, unique. to me a Sikh is all embracing and GuruBaanee doesn't seem to have any problem with anybody for following one's faith as long as it's done with awareness, in fact GuruBaanee suggests everyone person how to be a good Muslim, a good Hindu and so on. GuruBaanee makes a good use of Mythology to help a being to improve in one's deeds. in DG, for the most part, the Mythology is reinterpreted to arouse the martial-spirit and ( no matter how hard it may be to believe for someone ) to elate the status of the women to a higher level.
- Satvinder Singh Bhangu ਸਾਹਿਬੇ ਕਮਾਲ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ, 20 ਜਨਵਰੀ 1706 ਨੂੰ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 10 ਮਹੀਨੇ ਰੁਕੇ ਅਤੇ (ਗੁਰੂ) ਗਰੰਥ ਦੀ ਪੁਨਰ ਸੰਪਾਦਨਾ ਕੀਤੀ. ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ (ਗੁਰੂ) ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਇਆ. ਅਗਸਤ 1708 ਦੇ ਮੁਢਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਆਪ ਨੰਦੇੜ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਮਾਧੋ ਦਾਸ ਬੈਰਾਗੀ ਨੂੰ ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਫ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਮਲ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਨਾਮ ਅਧੀਨ ਖਾਲਸਾਈ ਫੌਜਾਂ ਦਾ ਜਰਨੈਲ ਥਾਪ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਭੇਜਿਆ. 06 ਅਕਤੂਬਰ 1706 ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਗੁਰਿਆਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਟਰਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ ਹੋਈ
"ਜੋ ਪ੍ਰਭੁ ਕੋ ਮਿਲਬੋ ਚਹੇ, ਖੋਜ ਸਬਦ ਮੈਂ ਲੇਹੁ"
ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਹੋਈ. ਇਸ ਗਰੰਥ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਲਈ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਵਲੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿੰਘ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ (ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ). ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀਆਂ ਬਾਣੀਆਂ ਕਿਥੋਂ ਲਈਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਦਾ ਕੀ ਆਧਾਰ ਸੀ. ਕਹਿਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੱਦ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਕੋਈ ਇਲਮ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਆਪਾਂ ਸਾਰੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ ਤੀਰ ਮਾਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤਦੇ ਹੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਖੁੰਝ ਰਿਹਾ ਹੈ.
ਮੈਂ ਕੋਈ ਜਜਮੈਂਟ ਨਹੀਂ ਪਾਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸਗੋਂ ਇਹ ਆਗਾਹ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕਿ ਦਸਮ ਗਰੰਥ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਕ੍ਰਿਤ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਇਸ ਨੂੰ ਮੂਲ ਮੰਤਰ ਦੀ ਕਸਵਟੀ ਤੇ ਜ਼ਰੂਰ ਪਰਖੋ. ਜੋ ਰਚਨਾਵਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜੀਵਨ, ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤ ਦੇ ਮੇਚ ਨਹੀਂ, ਉਹਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਖੋਜੋ. ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਯਾਦ ਰਖੋ ਕਿ ਹਰ ਸਾਹਿਤ ਰਚੇਤਾ ਆਪਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦਾ ਐਕਸ ਰੇ ਹੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ - Jagmohan Singh ADDENDUM TO WHAT Satvinder Singh Bhangu has written
07 ਅਕਤੂਬਰ 1708 ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਜੋਤੀ-ਜੋਤ ਸਮਾ ਗਏ. ਉਦੋਂ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਅਜੇ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਸੀ. 1709 ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਜੀ ਨੇ ਸੋਨੀਪਤ, ਕੈਥਲ ਅਤੇ ਸਮਾਣੇ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ. 12 ਮਈ 2010 ਨੂੰ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਰਹਿੰਦ ਤੇ ਫਤਿਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ. 10 ਦਸੰਬਰ 1710 ਨੂੰ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸ਼ਾਹੀ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਕਿ "ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਪੂਜਣ ਵਾਲੇ ਹਰ ਬਸ਼ਰ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ" 1713 ਵਿਚ ਫਰੁਖਸੀਅਰ ਨੇ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ਦਾ ਤਾਜੋ-ਤਖਤ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜਿੰਊਂਦਾ ਜਾਂ ਮੁਰਦਾ ਫੜਨ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਫੜ ਲਈ. ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ, ਹਰ ਉਸ ਬਸ਼ਰ ਜੋ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਲੇਵਾ ਸੀ, ਦਾ ਸਿਰ ਵਢਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ. 17 ਦਸੰਬਰ 2015 ਨੂੱ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਗਿਰਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ 09 ਜੂਨ 2017 ਨੂੰ ਬਾਬਾ ਜੀ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਅੱਖਾਂ ਕਢੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਹੱਥ ਅਤੇ ਪੈਰ ਵੱਢੇ ਗਏ, ਗਰਮ ਜਮੂਰਾਂ ਨਾਲ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਸ ਨੋਚਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ. ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚੇ-ਖੁਚੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਰਨਾਗਤ ਹੋਣਾ ਪਿਆ
ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਉਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਬਾਅਦ, 1714-21 ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਈ. ਇਹ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਵਾਲਾ ਦੌਰ ਸੀ. ਅਜਿਹੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ, ਜਦੋਂ ਰਾਜ-ਸੱਤਾ ਸਿਖਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਕਸ ਵਿਗਾੜਨ ਵਿਚ ਮਸ਼ਗੂਲ ਸੀ, ਇਸ ਗਰੰਥ ਵਿਚ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ.
ਮੌਜੂਦਾ ਸਮਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਰੈਨੇਸਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ. ਸਾਡੇ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ, ਸਭਿਆਚਾਰ, ਗੁਰਬਾਣੀ ਬਾਰੇ ਜਾਨਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਉਪਜੀ ਹੈ. ਕਿੰਤੂ-ਪ੍ਰੰਤੂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਨ. ਮਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅੱਖੌਂ ਪਰੋਖੇ ਕਰਨਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਸਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ਼ ਦੋ-ਦੋ ਹੱਥ ਹੋਣਾ ਹੀ ਪੈਣਾ ਹੈ. ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੋਸਤਾਂ, ਖਾਸ ਕਰ ਦਲਵੀਰ ਭਾ ਜੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾਂ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਤਹੱਮਲ ਨਾਲ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕੀਤਾ. ਸਤਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਭੰਗੂ, ਨਰਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ, ਰਤਨਦੀਪ ਸਿੰਘ, ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ ਆਦਿ ਮਿੱਤਰਾਂ ਦਾ ਵੀ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਸਲੀਕੇ ਨਾਲ ਕਹਿਣ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ 
Ajmer Singh ਰਾਗ ਮਾਲਾ ਬਿਲਕੁਲ ਸੇਮ ਮਾਦਵਨਲ ਕਾਮ ਕੰਦਲਾ ਕਿੱਸੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਇਹ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨ ਕਲਾ ਤੇ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਉਤਰਦੀ ਹਰ ਬੰਦ ਤੇ ੧ ਅੰਕ ਹੀ ਅੰਕਤ ਹੈ.ਮੁੰਦਾਵਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਪਾਦਕ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਦਰਜ ਹੈ .
ਭੋਗ ਲਗੇ ਆਦਿ ਆਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਉਦਾਸੀ ਸੰਤਾਂ ਤੇ ਬਰਹਮਣ ਗਰੰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸੇਵਾ ਸੰਭਾਲ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ .ਰਸਨਾ ਲਾਇਕ ਹੋਵੇ ,ਦਰ ਪਰਵਾਨ ਹੋਵੇ ਹੁਣ ਨਵੀਂ ਸੋਚ ਅਧੀਨ ਆਇਆ ਹੈ ਮੂਲ ਵਿਚਾਰ ਤਾਂ ਇਸ਼ਟ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰ ਗੁਜਾਰ ਹੋ ਕੇ ਪਰਸ਼ਾਦ ਤੇ ਲੰਗਰ ਵਰਤਾਉਣ ਦੀ ਹੈ.
ਬਾਬੇ ਗੁਰੂ ਤੋਂ ਪਿਛੋਂ ਪੁਰਾਤਨ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬਦਲ ਚਾਲੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਿਵੇਂ ਵਿਆਹ ਲਈ ਲਾਵਾਂ,ਨਵੇਂ ਸਰੋਵਰ ਤੇ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨ ਬਣੇ .ਵੇਦੀ ਰਾਹੀਂ ਵਿਆਹ ਗੰਗਾ ਇਸ਼ਨਾਨ ਤੇ ਸ਼ਰਾਧ ਆਦਿ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬਦਲ ਚਾਲੂ ਹੋਏ ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਤੋਂ ਵਖਰੇਵਾਂ ਪਰਤਖ ਹੋਣ ਲਗਾ ਪਹਿਲੋਂ ਇਹ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਤਕ ਸੀਮਤ ਸੀ .ਹੁਣ ਵੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਪੁਰਾਣੇ ਪਰਚਲਤ ਨਾਵਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਕੌਰ ਲਾ ਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ. ਇਹ ਤਾਂ ਚਲਦਾ ਰਹੇਗਾ .ਪਰ ਖੋਜੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਜੋ ਦਰੁਸਤੀਆਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਬਾਰੇ ਵਿਸਾਖ ਸੁਦੀ ਤੀਜ ਦਸੀ ਸੀ ਕੀ ਉਹ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਲਾਗੂ ਕਰ ਸਕਿਆ ਹੈ.
ਅਜੇ ਵੀ ਦਲੀਲ ਇਥੇ ਖਲੋਤੀ ਹੈ ਕਿ ਬਾਣੀ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨ ਦਾ ਮਹਾਤਮ ਹੈ .ਪਰ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦੋ ਕਦਮ ਅਜੇ ਪਿਛੇ ਖਲੋਤੀ ਹੈ ਪਾਠ ਤੋਂ ਕੋਈ ਇਨਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਹਰ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਭਾਵ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ,ਮੰਨਣਾ ਤੇ ਉਸਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨਾ ,ਜਿੰਦਗੀ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਨਾਉਣਾ, ਹੀ ਸਿਖੀ ਕਮਾਉਣਾ ਹੈ. ਕਥਨੀ ਪਰਧਾਨ ਤੇ ਕਰਨੀ ਰਹਿਤ ਹੁੰਦੇ ਜਾਣਾ ਹੀ ਹਰ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ(ਫਿਲਾਸਫੀ)ਦੇ ਨਿਘਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ ਹੈ.
ਇਕ ਈਸ਼ਵਰ ਵਾਦ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣਾ ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਗੁਰੂ ਜੀਨੇ ਸਨਿਆਸ ,ਤਪ ਸਾਧਨਾ ,ਤੰਤਰ ਆਦਿ ਤੇ ਸ਼ੋਧ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤੇ ਹਰ ਿਵਅਕਤੀ ਲਈ ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਦਸਿਆ ਸੀ ਜੋ ਸਾਰਾ ਸ਼ੁਭ ਕਰਨੀ ਨੂੰਪਰਧਾਨਤਾ ਦਿੰਦਾ ਸੀ. ਧੰਨਵਾਦ .- Ajmer Singh ਰਹਿਰਾਸ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁੰਦਾਵਣੀ ਤੇ ਸਲੋਕ ਮਹਲਾ ੫ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨਾ ਦਸਿਆ ਹੈ ਕੀਰਤਨ ਸੋਿਹਲਾ ਸੌਣ ਸਮੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿਨ ਦਾ ਨਿਤ ਨੇਮ ਪੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
Anahad Ghar Satvinder Singh Bhangu ji, "ਜੋ ਪ੍ਰਭੁ ਕੋ ਮਿਲਬੋ ਚਹੇ, ਖੋਜ ਸਬਦ ਮੈਂ ਲੇਹੁ"
ਇਹਨਾ ਸਤਰਾ ਦਾ ਅਧਾਰ ਸਰੋਤ ਜਰੂਰ ਸਾਝਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾਲਤਾ ਕਰੋ ਜੀ
ਤੁਸੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ "ਇਸ ਗਰੰਥ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਲਈ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਵਲੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿੰਘ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ (ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ). "
ਆਪ ਜੀ ਇਹ ਦਸਣ ਦੀ ਖੇਚਲ ਕਰਨਾ ਜੀ ਕਿ ਇਸ ਨਿਰਣੇ ਤੋ ਪਹੁਚਣ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਕੀ ਅਧਾਰ ਹਨ। ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਦਿ ਅਤੇ ਦਸਮ ਬਾਣੀ ਇਕਠੀ ਇਕੋ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿਚ ਸੰਪਾਦਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਨੀਅਤ ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਕੋਈ ਗੁਰੂ ਕਾ ਸਿੰਘ ਕਹਾਉਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਅੱਜ ਸਾਰੇ ਪੱਦ ਛੇਦ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿਚੋ ਬਾਣੀ ਪੜਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਪੱਦ ਛੇਦ ਕਰਨ ਦੀ ਕਿਹੜੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਈ ਸੀ?? ਆਖਰ ਗੁਰੂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਗੁਰੂ ਪੰਥ ਨੇ ਹੀ ਸੰਭਾਲਣੀ ਸੀ, ਉਹਨਾ ਸੰਭਾਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਗੁਰੂ ਕੇ ਸਿੰਘ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਤੁਸੀ ਇਕ ਸ਼ਬਦ "ਮੂਲ ਮੰਤਰ" ਵਰਤਿਆ ਹੈ ਆਪ ਜੀ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉ ਕਿਸ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਾ ਇਹ ਸਿਰਲੇਖ ਆਪ ਨੇ ਕਿਸ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿਚੋ ਪੜਿਆ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਆਪ ਜੀ ਉਸ ਦੀ ਕਸਵੱਟੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਉਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉ ਫੇਰ ਆਪਾ ਉਹ ਕਸਵੱਟੀ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਦਸਮ ਬਾਣੀ ਦੀ ਇਕ ਇਕ ਕਰਕੇ ਗੱਲ ਸੁਰੂ ਕਰ ਲੈਦੇ ਹਾਂ।
ਆਪ ਜੀ ਸਾਰੀ ਦਸਮ ਬਾਣੀ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਤੇਜ਼ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਹੈਰਾਨੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀ ਗੁਰੂ ਦੀ ਬੇਬਾਕ ਤੇ ਨਿਰਭੈ ਸਮਝ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਬਰੀਕ ਦੂਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਖਿਚ ਖਿਚ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸਮਝ ਦੇ ਮੇਚ ਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹਾਂ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਉਹਨਾ ਦੇ ਸਹਾਮਣੇ ਦੀਆ ਪ੍ਰਸਿਥਤੀਆ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ ਕਰਕੇ ਭਰਮ ਫੈਲਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਆਪਣੇ ਮਨੋ ਬਣਾਈਆ ਕਸਵੱਟੀਆ ਤੇ ਪਰਖੋ!!! ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਬਹੁਤਿਆ ਦੀਆ ਮਨੋ ਕਲਪਤ ਕਸਵੱਟੀਆ ਤੇ ਭਗਤਾ ਦੀ ਤੇ ਭੱਟਾ ਦੀ ਬਾਣੀ ਵੀ ਨਹੀ ਚੜਦੀ!!!!
ਜਗਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਜੀ, ਕਵੀ ਸੈਨਾ ਸਿੰਘ (ਸੈਨਾਪਤਿ ਜੀ) ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਸੋਭਾ ਗ੍ਰੰਥ ੧੭੧੧ ਵਿਚ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਉਹ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਬਾਰੀ ਕਵੀ ਸਨ, ਉਹ ਸਾਰੇ ਦਸਮ ਬਾਣੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਖੋਜੀ ਵਿਦਵਾਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇ ਉਹਨਾ ਕੋਲ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਲਿਖਤ ਸੀ।
ਜੇਕਰ ਆਪ ਨੂੰ ਬੰਦ ਬੰਦ ਕਟਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦੀਵਾਨ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਵਰਗੇ ਯੋਧੇ ਗੁਰੂ ਕੇ ਸਿਖ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਸਿਖੀ ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਨਹੀ ਸੀ, ਤਾ ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਕੀ ਚੀਜ਼ ਹਨ ਜੀ।
ਵੈਸੇ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਵੇਲੇ ਗੁਰੂ ਕੇ ਕੀਰਤਨੀਏ ਬਲਾਕੀ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਾਖੀ ਪੜਨ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਜਦੋ ਚੌਪਈ ਸਾਹਿਬ ਪੜਨ ਤੋ ਰਾਮਰਾਈਏ ਰੋਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਉਹਨਾ ਦਾ ਸੋਧਾ ਲਗਾਉਦਾ ਹੈ। ਫੇਰ ਇਹ ਮੰਨਣਾ ਕਿ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਤੋ ਬਾਦ ਸਿਖੀ ਵਿਚ ਮਿਲਾਵਟ ਕਰਨ ਦੀ ਖਾਤਰ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਰਚਿਆ ਗਿਆ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹਾਸੋ ਹੀਣਾ ਜਾਪਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਮਿਲਾਵਟ ਹੀ ਕਰਨੀ ਸੀ ਤਾ ਨਾਨਕ ਪੱਦ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਬਾਣੀ ਰਚੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤਕ ਸਿਖਾ ਨੇ ਕਦੀ ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਹਿਸਾ ਤਕ ਨਹੀ ਬਣਾਇਆ। ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਨਾਲ ਸਿਖਾ ਦਾ ਅਕਸ ਕਿਸ ਤਰਾ ਵਿਗੜਦਾ ਆਪ ਜੀ ਜਰੂਰ ਸਮਝਾਣਾ ਕਰਨਾ ਜੀ।- Jagmohan Singh ਅਨਹਦ ਘਰ ਭਾ ਜੀ, ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਉਸ ਬੰਦੇ, ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ, ਜਾਂ ਜਿਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੰਕਾ ਜਾਂ ਸੁਆਲ ਹੈ, ਦੀ ਨੀਯਤ ਤੇ ਸ਼ਕ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਸੁਧਾਰੋ ਅਤੇ ਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੜ੍ਹਨਾ ਛਡੋ. ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਸਤਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਭੰਗੂ ਹੁਰਾਂ ਤੋਂ ਪੁਛੇ ਨੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੁਆਬ ਮੈਂ ਵੀ ਦੇਣ ਵਿਚ ਸਮਰੱਥ ਹਾਂ ਪਰ ਉਹੀ ਦੇਣ ਤਾਂ ਚੰਗਾ ਹੈ. ਤੁਸੀਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ:
"ਜੇਕਰ ਆਪ ਨੂੰ ਬੰਦ ਬੰਦ ਕਟਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦੀਵਾਨ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਵਰਗੇ ਯੋਧੇ ਗੁਰੂ ਕੇ ਸਿਖ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਸਿਖੀ ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਨਹੀ ਸੀ, ਤਾ ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਕੀ ਚੀਜ਼ ਹਨ ਜੀ" ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਇਤਰਾਜ਼ ਯੋਗ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ.
ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸੋਮਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ 1716 ਵਿਚ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪਿੰਡ ਬਾਗਾਂਵਾਲਾ ਜ਼ਿਲਾ ਝੰਗ ਵਿਚ ਸਨ ਅਤੇ 1721 ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੁਬਾਰਾ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਸਿਰੀ ਹਰਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਮੁੜ ਤੋਂ ਸੇਵਾ ਸੰਭਾਲੀ ਸੀ. ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਸਬੂਤ ਤਾਂ ਭਾਵੇਂ ਨਹੀਂ ਪਰ ਕੁਝ ਕੁ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਡਾਕਟਰ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਮਨਸੁਖਾਨੀ ਵਰਨਣ ਯੋਗ ਹਨ, ਅਨਸਾਰ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਦਸਮ ਗਰੰਥ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਮਾਤਾ ਸੁੰਦਰੀ ਜੀ ਵਲੋਂ 1721 ਵਿਚ ਲਾਈ ਗਈ ਸੀ.
ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕੁਮੈਂਟਸ ਵਿਚ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਿਲਾਵਟ ਹੋਈ ਹੈ, ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਨ ਕਿ ਗੁਰੂ ਕਹਿਣ ਵਾਲੇ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਡਰ ਕੇ ਗੁੜ ਸ਼ਬਦ ਵੀ ਵਰਤਣਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ (ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਉਚਾਰਣ ਗੁਰ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ-ਜੁਲਦਾ ਹੈ), ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਮਾਤਾ ਜੀ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚਕਾਰ ਜੋ ਸੰਪਰਕ ਸੀ ਉਹ ਏਲਚੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਸੀ.(ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸਿਖ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿਚ). ਮਿਲਾਵਟ ਜੇ ਹੋਈ ਹੈ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਰਸੂਖ ਥੱਲੇ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵਲੋਂ ਹੀ ਹੋਈ ਹੋਵੇਗੀ - Anahad Ghar ਜਗਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਭਾ ਜੀ, ਆਪ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਸਿਰ ਮੱਥੇ ਜੀ। ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੋਮਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਬੀੜ ਲਿਖਣ ਦੀ ਸੇਵਾ ਮਾਘ ੧੭੬੮ ਬਿ. (੧੭੧੧ ਈ.) ਵਿਚ ਸੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਪਤੀ ੧੭੭੦ ਬਿ. ਵਿਚ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਸਮੇ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਉਮਰ ੬੯ ਵਰੇ ਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਬੀੜ ਹੁਣ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ ਸੇਠੀ ਜੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਕੋਲ ਦਿਲੀ ਵਿਖੇ ਹੈ। ਜਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਆਪ ਜੀ ਡਾ. ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਅਫਗਾਨੀ ਸਫਰਨਾਮਾ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਤੁਸੀ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆ ਵਲੋ ਮਿਲਾਵਟ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਡਾ ਇਹ ਇਲਜਾਮ ਕਿਤੇ ਜਿਆਦਾ ਖਤਰਨਾਕ ਤੇ ਇਤਰਾਜ ਯੋਗ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਨਹੀ ਕਰ ਸਕੇ ਜੋ ਪਹਿਚਾਣ ਹੁਣ ਆਪ ਜੈਸੇ ਕੁਝ ਵਿਦਵਾਦ ਸੱਜਣ ਦਸ ਰਹੇ ਹਨ।See Translation - Jagmohan Singh 17 ਦਸੰਬਰ 1715 ਨੂੰ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਹੋਈ ਸੀ. ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵਲੋਂ ਇਕ ਚਿੱਠੀ ਮਾਤਾ ਸੁੰਦਰੀ ਜੀ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਜਿਸ ਉਤੇ “੨੨ ਵਿਸਾਖ” ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅੰਕਿਤ ਕੀਤੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ. ਇਸ ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਕੈਦਖਾਨੇ ਵਿਚੋਂ ਦੌੜਨ ਦੀ ਅਫਵਾਹ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖਰੜਿਆਂ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ. ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ 17 ਦਸੰਬਰ 1715 ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹੋਏ ਸਨ. ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚਿੱਠੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਅਵਤਾਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਅਜੇ ਨਾ ਮਿਲਣ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਅਤੇ ੩੦੩ ਚਰਿਤਰ ਉਪਖਿਆਨ ਦੀ ਪੋਥੀ ਭੇਜਣ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਸੀਹਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦੇਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਹੈ. ਜ਼ਾਹਰ ਹੈ ਕਿ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੀਕਰ ਦਸਮ ਗਰੰਥ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਈ. ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸ੍ਰੋਤ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ) ਇਸ ਬੀੜ ਨੂੰ 1713 ਵਿਚ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਇਆਂ ਗਿਣਦੇ ਹਨ. ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਬੀੜ 1721 ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੇੜੇ ਹੌਂਦ ਵਿਚ ਆਈ ਹੈ
ਤੁਹਾਡੇ ਕੁਮੈਂਟਸ ਦੇ ਦੂਜਾ ਪੈਰਾ "ਤੁਸੀ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆ ਵਲੋ ਮਿਲਾਵਟ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਡਾ ਇਹ ਇਲਜਾਮ ਕਿਤੇ ਜਿਆਦਾ ਖਤਰਨਾਕ ਤੇ ਇਤਰਾਜ ਯੋਗ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਨਹੀ ਕਰ ਸਕੇ ਜੋ ਪਹਿਚਾਣ ਹੁਣ ਆਪ ਜੈਸੇ ਵਿਦਵਾਦ ਸੱਜਣ ਦਸ ਰਹੇ ਹਨ" ਇਤਰਾਜ਼ ਯੋਗ ਹੈ. ਮੈਂ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਨਿਰਣਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ - Anahad Ghar ੧੭੧੧ ਵਿਚ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਜਹਾਗੀਰ ਸਮੇ ਜਬਤ ਹੋਈ ਜਗੀਰ ਮਾਤਾ ਸੁੰਦਰੀ ਜੀ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਆਪਣੇ ਜਨਮਉਤਸਵ ਤੇ ਲਾਹੌਰ ਆਲੂਵਾਲ ਲਾਗੇ), ਮਾਤਾ ਜੀ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸੇਵਾ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਬਾਣੀ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖਰਚ ਖਾਤਰ ਚੋਖੀ ਮਾਇਆ ਦੇ ਭੇਜਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਬਾਬਾ ਬੰਦੇ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ੩੦ ਮਘਰ ੧੭੬੭ ਬਿ. ਵਿਚ ਲੋਹਗੜ ਦੇ ਕਿਲੇ ਵਿਚ ਭਾਈ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ ਬਖਸ਼ੀ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਘੇਰੇ ਵਿਚੋ ਨਿਕਲ ਜਾਣ ਵਿਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਣ ਵਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਰੀਕ ੨੨ ਵੈਸਾਖ ੧੭੬੮ ਬਣਦੀ ਹੈ ਜੋ ਤਕਰੀਬਨ ੪ ਮਹੀਨੇ ਬਾਦ ਦੀ ਹੈ।
ਫਰਕ ਸਿਰਫ ਇਨਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀ ਮਿਲਾਵਟ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਖੜੀ ਕਰਨ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹੋ, ਜੋ ਦਸਮ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਦੀ ਲਿਖਤ ਬਾਰੇ ਆਮ ਪਾਠਕ ਵਿਚ ਭਰਮ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਖੜੀ ਕਰਨੀ ਜਿਆਦਾ ਖਤਰਨਾਕ ਤੇ ਇਤਰਾਜ ਯੋਗ ਹੈ।See Translation - Jagmohan Singh ਅਨਹੱਦ ਘਰ ਭਾ ਜੀ, ਇਸ ਸਟੇਟਸ ਅਪਡੇਟ ਦਾ ਸਿਰਫ ਇਕੋ ਮਨੋਰਥ ਹੈ - ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਅਤੇ ਸਮਝਾਉਣਾ - ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ - ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨਰਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਭਾ ਜੀ ਅਤੇ ਦਲਵੀਰ ਗਿੱਲ ਭਾ ਜੀ ਹੁਰਾਂ ਤੋਂ. ਤੁਹਾਡਾ ਸੋਚਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਕਹਿਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਅੱਲਗ ਹੈ.
ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿਚ ਯਕੀਨ ਰਖਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਬੰਦਾ ਆਪਣੀ ਗੱਲ, ਬਿਨਾਂ ਦੂਸ਼ਣ-ਬਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਵੀ, ਪੂਰੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹੋ, ਮੇਰੇ ਖਿਆਲ ਵਿਚ ਦੂਸ਼ਣ ਬਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੀਤੀ ਗੱਲ ਦਾ ਅਸਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਬੰਦਾ ਦੂਸ਼ਣ-ਬਾਜ਼ੀ ਤੇ ਕਦੋਂ ਉਤਰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਸੁੰਨ - ਮੁੱਕੀ ਤੇ ਕਦੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਗੰਨ ਕਦੋਂ ਕਢਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਮੈਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ. ਬਹਰ-ਹਾਲ ਮੈਂ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਸਨਿਮਰ ਬੇਨਤੀ ਕਰਾਂਗਾ ਕਿ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ੨੨ ਅਪਰੈਲ ਵਾਲੀ ਚਿੱਠੀ ਦੁਬਾਰਾ ਪੜ੍ਹੋ. ਇਸ ਵਿਚ ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਕੀ ਉਹ ੧੭੧੧ ਈਸਵੀ ਵਿਚ ਸਨ ਜਾਂ ੧੭੧੫ ਤੋਂ ੧੭੨੦ ਈਸਵੀ ਤੀਕ ਸਨ ? ਇਸ ਚਿਠੀ ਵਿਚ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ’ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਦੇਸ਼ (ਪੰਜਾਬ) ਵਿਚ ਬੋਲਬਾਲਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ. ਸਿੰਘ ਪਹਾੜਾਂ, ਬੀਆਬਾਨਾਂ ਵਿਚ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ. ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਸੁਰਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਹ ਕੋਹ ਕੇ ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ.......’
ਮੇਰੇ ਖਿਆਲ ਵਿਚ ਇਹ ੧੭੧੫ ਈ. ਤੋਂ ੧੭੨੦ ਈ. ਤੱਕ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਹਨ ਅਤੇ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ੧੭੨੧ ਦੇ ਇਰਦਗਿਰਦ ਹੋਈ ਹੈ. ਭੁੱਲ-ਚੁੱਕ ਦੀ ਮੁਆਫ਼ੀ. - Anahad Ghar Jagmohan Singh ਭਾ ਜੀ, ਦਾਸ ਦੀ ਜੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਆਪ ਨੂੰ ਨਿਜੀ ਦੂਸ਼ਣ ਬਾਜੀ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੋਈ ਹੈ ਤਾਂ ਖਿਮਾ ਦਾ ਜਾਚਕ ਹਾਂ ਜੀ, ਵੈਸੇ ਦਾਸ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਇਸ ਤਰਾ ਦੀ ਨਾ ਸੀ, ਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਕਦੀ ਅਗੋ ਰਹੇ ਗੀ ਜੀ। ਭਾ ਜੀ ਮਾਫ ਕਰਨਾ "ਸੰਭਾਵਨਾ" ਦੇ ਗਰਭ ਵਿਚ ਦੂਸ਼ਣ ਬਾਜ਼ੀ ਪਲਦੀ ਹੈ।
ਆਪ ਜੀ ਪੂਰੀ ਤਰਾ ਦੇਖ ਘੋਖ ਲਉ, ਲੋਹਗੜ ਦੇ ਕਿਲੇ ਵਿਚੋ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਨਿਕਲਣ ਵਕਤ ਵੀ ਹਲਾਤ ਬਿਲਕੁਲ ਐਸੇ ਹੀ ਸਨ ਜਿਨਾ ਦਾ ਵਰਨਣ ਚਿਠੀ ਵਿਚ ਹੈ, ਇਕ ਵਾਰੀ ਤਾ ਭਾਈ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ ਬਖਸ਼ੀ ਨੂੰ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਭੁਲੇਖੇ ਫੜ ਕੇ ਮੁਗਲ ਜਰਨੈਲਾ ਨੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਪਾਸੋ ਇਨਾਮ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਏ ਸੀ। ਸੱਚ ਪਤਾ ਚਲਣ ਤੇ ਬਾਦਸਾਹ ਵਲੋ ਜਰਨੈਲਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਝਾੜ ਪਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸਖਤ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਜਿੰਦਾ ਜਾ ਮੁਰਦਾ ਫੜ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਕਰੋ। ਉਸ ਸਮੇ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਫਰਾਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾ ਜੰਗਲਾ ਵਿਚ ਲੁਕਣ ਕਾਰਨ ( ਚਿਠੀ ਦੀ ਸਬਦਾਵਲੀ...ਪਰਬਤਾ ਵਿਚ ਜਾਏ ਬਸੇ ਹਨ) ਮੁਗਲਾ ਨੇ ਉਹਨਾ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ ਸਿਖਾ ਤੇ ਬਹੁਤ ਤਸਦੱਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਬਲ ਛੁੱਟ ਗਿਆ ਸੀ।
ਦਾਸ ਦੀ ਖੋਜ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਏ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਪਾਦਨਾ ਦਾ ਸਮਾ ੧੭੧੧ ਤੋ ੧੭੧੩ ਹੀ ਬਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਿਠੀ ਉਦੋ ਦੇ ਹਲਾਤਾ ਦੀ ਮੂੰਹ ਬੋਲਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੈ। - Dalvir Gill ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਉਸ ਨੁਕਤੇ ਉੱਪਰ ਗੱਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਮੇਰੀ ਨਿਗਾਹ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅਹਮੀਅਤ ਹੈ, ਇੱਕ ਗ੍ਰੰਥ/ਪੁਸਤਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਦੋਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਇਸਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰਖੋ।
ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਜਗਮੋਹਣ ਸਿੰਘ ਵੀਰਜੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਸਾਰੀ ਚਰਚਾ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਕਾਰਣ ਹੈ ਸਾਡਾ ਸਭ ਦਾ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਅਥਾਹ ਸਤਿਕਾਰ, ਗੁਰੂ ਚਰਨਾਂ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਪਿਆਰ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਕਾਲਜ ਦੇ ਫੰਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਭਾਸ਼ਣ ਮੁਕਾਬਲਾ ਤਾਂ ਹੈ ਨਹੀਂ ਜਿਥੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੇ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਤੀ ਤਨਜ਼ੀਆ ਬੋਲਾਂ ਜਾਂ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾ ਕੇ ਅਸੀਂ ਸਰੋਤਿਆਂ ਤੋਂ ਤਾੜੀਆਂ ਮਰਵਾ ਕੇ ਜੱਜਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਹੀ ਦਲੀਲ ਨਾਲ ਕੱਟਿਆ ਜਾਵੇ ਨਾਂਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਖ਼ਾਸ ਜਾਂ ਧਿਰ-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨੂੰ।
ਫਿਰ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰਖੋ ਦਸਮ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਭੁਲੇਖੇ ਖਤਮ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। - Rattandeep Singh veer ji eh behas nalo asi eh veechar kariye ki dasam granth di bani ki kehndi hai, ki bani to ik mool di pehchan hundi hai, gyan parbood vich- akaal ustat vich kush prashan ne, ohna te vichaar hove. 24avtaar jo ke sanatiya de 24avtaara naal meal hi nahi khande. Chandi di vaar vich ''feer na junni aya jin eh gayeya'' kio likheya. Eho jehe bhoot sare swaal ne, jina nu jane bina ander de sanse nahi mitange. Age jidha tuhadi marji, Baki rabb nu jo manjoor ohi hove ga.
- Dalvir Gill ਵੀਰ ਰਤਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੀਓ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਸੰਕਲਨ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਖਿੱਚਦੇ-ਖਿੱਚਦੇ ਉਨੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਆਖ਼ਿਰੀ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਲੈ ਆਏ ਹਨ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਵਿੱਚ "ਮਿਲਾਵਟ" ਸਾਕਤ-ਪੰਥੀਆਂ ਜਾਂ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੇਂ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇਂ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਆਪਾਂ ਇਸਦੀ ਸੰਕਲਨ ਦੀ ਮਿਤੀ ਲੱਭ ਸਕੀਏ।
ਜਿਥੋਂ ਤੱਕ ਇਸਦੇ ਰੂਪ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਤਾਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਨਾਂਹ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਲਿਖੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਨਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੀ ਹੀ। ਜਾਪੁ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਹੀ ਲੈ ਲਵੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋ ਨਾਲ ਜੋ ਤਾਲ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਰੂਹ ਅਸ਼-ਅਸ਼ ਕਰ ਉਠਦੀ ਹੈ।
ਮੈਂ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਨਾਹਦ ਘਰ ਜੀ ਜਿਥੋਂ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਸਮਝਦਾਂ ਹਾਂ। ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੀ ਮਨ ਅੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹੋ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ-ਮੁੜ ਸੁਣਦਿਆਂ, ਪਰ ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫਿਰ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾਂ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪ ਹੀ ਵੇਖਣ ਕਿ ਇੱਥੇ ਚਰਚਾ ਪੂਰੀ ਸੰਜੀਦਗੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਠਰੰਮੇ ਨਾਲ ਲੱਗੇ ਰਹਿਣ। ਨਰਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਵੀਰਜੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਮੈਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਗੁਰੁਬਾਣੀ ਪ੍ਰਤੀ ਵੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇਂ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਰਿਸ਼ਤਾ ਗੁਰੁਬਾਣੀ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਦੇ ਕੀਤੇ ਸਰਲ-ਅਰਥਾਂ ਜਾਂ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਮੁਥਾਜ ਨਹੀਂ, ਸਾਫ਼ ਦਿਸਦਾ ਹੈ।
ਗੁਰਜੰਟ ਸਿੰਘ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਤਾਂ ਆਪਾ ਬਹੁਤ ਮੱਦਦ ਲੈਣੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਕੱਲੀ-ਇਕੱਲੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਾਂਗੇ। ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ ਵੀਰਜੀ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਵੀ ਖਤਮ ਹਨ ਉਹ ਵੀ ਵਾਪਿਸ ਆ ਜਾਣ।
ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਹੋ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਚਰਚਾ ਦਾ ਅਜੇ ਭੋਗ ਨਾ ਪਾਓ, ਗੱਲ ਜਾਰੀ ਰਖੋ।
ਜਿਥੋਂ ਤੱਕ "ਮੂਲ-ਮੰਤ੍ਰ" ਦਾ ਤੁਆਲਕ ਹੈ ਉਹ ਨਿਰਗੁਣ ਦਾ ਹੀ ਮੰਗਲ ਹੈ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਸਰਗੁਣ ਦੀ ਵੀ ਭਰਪੂਰ ਚਰਚਾ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ( ਨਿਰਾਕਾਰ ਨੂੰ ) ਆਧਾਰ ਬਣਾ ਕੇ ਉਸਦੇ "ਸੁੰਦਰ ਰੂਪ", "ਚਰਨ-ਕੰਵਲ" ਆਦਿ ਸੈਂਕੜੇ ਹਵਾਲੇ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ।
ਕਾਹਲੀ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਤਹੱਮਲ ਨਾਲ ਲੱਗੇ ਰਹੋ, ਇਹੋ ਬੇਨਤੀ ਹੈ। - Dalvir Gill .606.
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੪ ॥
सोरठि महला ४ ॥
Sorat'h, Fourth Mehl:
ਆਪੇ ਸੇਵਾ ਲਾਇਦਾ ਪਿਆਰਾ ਆਪੇ ਭਗਤਿ ਉਮਾਹਾ ॥
आपे सेवा लाइदा पिआरा आपे भगति उमाहा ॥
The Beloved Himself commits some to His service; He Himself blesses them with the joy of devotional worship.
ਆਪੇ ਗੁਣ ਗਾਵਾਇਦਾ ਪਿਆਰਾ ਆਪੇ ਸਬਦਿ ਸਮਾਹਾ ॥
आपे गुण गावाइदा पिआरा आपे सबदि समाहा ॥
The Beloved Himself causes us to sing His Glorious Praises; He Himself is absorbed in the Word of His Shabad.
ਆਪੇ ਲੇਖਣਿ ਆਪਿ ਲਿਖਾਰੀ ਆਪੇ ਲੇਖੁ ਲਿਖਾਹਾ ॥੧॥
आपे लेखणि आपि लिखारी आपे लेखु लिखाहा ॥१॥
He Himself is the pen, and He Himself is the scribe; He Himself inscribes His inscription. ||1||
ਮੇਰੇ ਮਨ ਜਪਿ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਓਮਾਹਾ ॥
मेरे मन जपि राम नामु ओमाहा ॥
O my mind, joyfully chant the Name of the Lord.
ਅਨਦਿਨੁ ਅਨਦੁ ਹੋਵੈ ਵਡਭਾਗੀ ਲੈ ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਹਰਿ ਲਾਹਾ ॥ ਰਹਾਉ ॥
अनदिनु अनदु होवै वडभागी लै गुरि पूरै हरि लाहा ॥ रहाउ ॥
Those very fortunate ones are in ecstasy night and day; through the Perfect Guru, they obtain the profit of the Lord's Name. ||Pause||
ਆਪੇ ਗੋਪੀ ਕਾਨੁ ਹੈ ਪਿਆਰਾ ਬਨਿ ਆਪੇ ਗਊ ਚਰਾਹਾ ॥
आपे गोपी कानु है पिआरा बनि आपे गऊ चराहा ॥
The Beloved Himself is the milk-maid and Krishna; He Himself herds the cows in the woods.
ਆਪੇ ਸਾਵਲ ਸੁੰਦਰਾ ਪਿਆਰਾ ਆਪੇ ਵੰਸੁ ਵਜਾਹਾ ॥
आपे सावल सुंदरा पिआरा आपे वंसु वजाहा ॥
The Beloved Himself is the blue-skinned, handsome one; He Himself plays on His flute.
ਕੁਵਲੀਆ ਪੀੜੁ ਆਪਿ ਮਰਾਇਦਾ ਪਿਆਰਾ ਕਰਿ ਬਾਲਕ ਰੂਪਿ ਪਚਾਹਾ ॥੨॥
कुवलीआ पीड़ु आपि मराइदा पिआरा करि बालक रूपि पचाहा ॥२॥
The Beloved Himself took the form of a child, and destroyed Kuwalia-peer, the mad elephant. ||2||
ਆਪਿ ਅਖਾੜਾ ਪਾਇਦਾ ਪਿਆਰਾ ਕਰਿ ਵੇਖੈ ਆਪਿ ਚੋਜਾਹਾ ॥
आपि अखाड़ा पाइदा पिआरा करि वेखै आपि चोजाहा ॥
The Beloved Himself sets the stage; He performs the plays, and He Himself watches them.
ਕਰਿ ਬਾਲਕ ਰੂਪ ਉਪਾਇਦਾ ਪਿਆਰਾ ਚੰਡੂਰੁ ਕੰਸੁ ਕੇਸੁ ਮਾਰਾਹਾ ॥
करि बालक रूप उपाइदा पिआरा चंडूरु कंसु केसु माराहा ॥
The Beloved Himself assumed the form of the child, and killed the demons Chandoor, Kansa and Kaysee.
ਆਪੇ ਹੀ ਬਲੁ ਆਪਿ ਹੈ ਪਿਆਰਾ ਬਲੁ ਭੰਨੈ ਮੂਰਖ ਮੁਗਧਾਹਾ ॥੩॥
आपे ही बलु आपि है पिआरा बलु भंनै मूरख मुगधाहा ॥३॥
The Beloved Himself, by Himself, is the embodiment of power; He shatters the power of the fools and idiots. ||3||
ਸਭੁ ਆਪੇ ਜਗਤੁ ਉਪਾਇਦਾ ਪਿਆਰਾ ਵਸਿ ਆਪੇ ਜੁਗਤਿ ਹਥਾਹਾ ॥
सभु आपे जगतु उपाइदा पिआरा वसि आपे जुगति हथाहा ॥
The Beloved Himself created the whole world. In His hands He holds the power of the ages.
ਗਲਿ ਜੇਵੜੀ ਆਪੇ ਪਾਇਦਾ ਪਿਆਰਾ ਜਿਉ ਪ੍ਰਭੁ ਖਿੰਚੈ ਤਿਉ ਜਾਹਾ ॥
गलि जेवड़ी आपे पाइदा पिआरा जिउ प्रभु खिंचै तिउ जाहा ॥
The Beloved Himself puts the chains around their necks; as God pulls them, must they go.
ਜੋ ਗਰਬੈ ਸੋ ਪਚਸੀ ਪਿਆਰੇ ਜਪਿ ਨਾਨਕ ਭਗਤਿ ਸਮਾਹਾ ॥੪॥੬॥
जो गरबै सो पचसी पिआरे जपि नानक भगति समाहा ॥४॥६॥
Whoever harbors pride shall be destroyed, O Beloved; meditating on the Lord, Nanak is absorbed in devotional worship. ||4||6|| - Dalvir Gill .1082.
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੫ ॥
मारू महला ५ ॥
Maaroo, Fifth Mehl:
ਅਚੁਤ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪਰਮੇਸੁਰ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥
अचुत पारब्रहम परमेसुर अंतरजामी ॥
The Supreme Lord God is imperishable, the Transcendent Lord, the Inner-knower, the Searcher of hearts.
ਮਧੁਸੂਦਨ ਦਾਮੋਦਰ ਸੁਆਮੀ ॥
मधुसूदन दामोदर सुआमी ॥
He is the Slayer of demons, our Supreme Lord and Master.
ਰਿਖੀਕੇਸ ਗੋਵਰਧਨ ਧਾਰੀ ਮੁਰਲੀ ਮਨੋਹਰ ਹਰਿ ਰੰਗਾ ॥੧॥
रिखीकेस गोवरधन धारी मुरली मनोहर हरि रंगा ॥१॥
The Supreme Rishi, the Master of the sensory organs, the uplifter of mountains, the joyful Lord playing His enticing flute. ||1||
ਮੋਹਨ ਮਾਧਵ ਕ੍ਰਿਸ੍ਨ ਮੁਰਾਰੇ ॥
मोहन माधव क्रिस्न मुरारे ॥
The Enticer of Hearts, the Lord of wealth, Krishna, the Enemy of ego.
ਜਗਦੀਸੁਰ ਹਰਿ ਜੀਉ ਅਸੁਰ ਸੰਘਾਰੇ ॥
जगदीसुर हरि जीउ असुर संघारे ॥
The Lord of the Universe, the Dear Lord, the Destroyer of demons.
ਜਗਜੀਵਨ ਅਬਿਨਾਸੀ ਠਾਕੁਰ ਘਟ ਘਟ ਵਾਸੀ ਹੈ ਸੰਗਾ ॥੨॥
जगजीवन अबिनासी ठाकुर घट घट वासी है संगा ॥२॥
The Life of the World, our eternal and ever-stable Lord and Master dwells within each and every heart, and is always with us. ||2||
ਧਰਣੀਧਰ ਈਸ ਨਰਸਿੰਘ ਨਾਰਾਇਣ ॥
धरणीधर ईस नरसिंघ नाराइण ॥
The Support of the Earth, the man-lion, the Supreme Lord God.
ਦਾੜਾ ਅਗ੍ਰੇ ਪ੍ਰਿਥਮਿ ਧਰਾਇਣ ॥
दाड़ा अग्रे प्रिथमि धराइण ॥
The Protector who tears apart demons with His teeth, the Upholder of the earth.
ਬਾਵਨ ਰੂਪੁ ਕੀਆ ਤੁਧੁ ਕਰਤੇ ਸਭ ਹੀ ਸੇਤੀ ਹੈ ਚੰਗਾ ॥੩॥
बावन रूपु कीआ तुधु करते सभ ही सेती है चंगा ॥३॥
O Creator, You assumed the form of the pygmy to humble the demons; You are the Lord God of all. ||3||
ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਚੰਦ ਜਿਸੁ ਰੂਪੁ ਨ ਰੇਖਿਆ ॥
स्री रामचंद जिसु रूपु न रेखिआ ॥
You are the Great Raam Chand, who has no form or feature.
ਬਨਵਾਲੀ ਚਕ੍ਰਪਾਣਿ ਦਰਸਿ ਅਨੂਪਿਆ ॥
बनवाली चक्रपाणि दरसि अनूपिआ ॥
Adorned with flowers, holding the chakra in Your hand, Your form is incomparably beautiful.
ਸਹਸ ਨੇਤ੍ਰ ਮੂਰਤਿ ਹੈ ਸਹਸਾ ਇਕੁ ਦਾਤਾ ਸਭ ਹੈ ਮੰਗਾ ॥੪॥
सहस नेत्र मूरति है सहसा इकु दाता सभ है मंगा ॥४॥
You have thousands of eyes, and thousands of forms. You alone are the Giver, and all are beggars of You. ||4||
ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਅਨਾਥਹ ਨਾਥੇ ॥
भगति वछलु अनाथह नाथे ॥
You are the Lover of Your devotees, the Master of the masterless.
ਗੋਪੀ ਨਾਥੁ ਸਗਲ ਹੈ ਸਾਥੇ ॥
गोपी नाथु सगल है साथे ॥
The Lord and Master of the milk-maids, You are the companion of all.
ਬਾਸੁਦੇਵ ਨਿਰੰਜਨ ਦਾਤੇ ਬਰਨਿ ਨ ਸਾਕਉ ਗੁਣ ਅੰਗਾ ॥੫॥
बासुदेव निरंजन दाते बरनि न साकउ गुण अंगा ॥५॥
O Lord, Immaculate Great Giver, I cannot describe even an iota of Your Glorious Virtues. ||5||
ਮੁਕੰਦ ਮਨੋਹਰ ਲਖਮੀ ਨਾਰਾਇਣ ॥
मुकंद मनोहर लखमी नाराइण ॥
Liberator, Enticing Lord, Lord of Lakshmi, Supreme Lord God.
ਦ੍ਰੋਪਤੀ ਲਜਾ ਨਿਵਾਰਿ ਉਧਾਰਣ ॥
द्रोपती लजा निवारि उधारण ॥
Savior of Dropadi's honor.
ਕਮਲਾਕੰਤ ਕਰਹਿ ਕੰਤੂਹਲ ਅਨਦ ਬਿਨੋਦੀ ਨਿਹਸੰਗਾ ॥੬॥
कमलाकंत करहि कंतूहल अनद बिनोदी निहसंगा ॥६॥
Lord of Maya, miracle-worker, absorbed in delightful play, unattached. ||6||
ਅਮੋਘ ਦਰਸਨ ਆਜੂਨੀ ਸੰਭਉ ॥
अमोघ दरसन आजूनी स्मभउ ॥
The Blessed Vision of His Darshan is fruitful and rewarding; He is not born, He is self-existent.
ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ ਜਿਸੁ ਕਦੇ ਨਾਹੀ ਖਉ ॥
अकाल मूरति जिसु कदे नाही खउ ॥
His form is undying; it is never destroyed.
ਅਬਿਨਾਸੀ ਅਬਿਗਤ ਅਗੋਚਰ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਤੁਝ ਹੀ ਹੈ ਲਗਾ ॥੭॥
अबिनासी अबिगत अगोचर सभु किछु तुझ ही है लगा ॥७॥
O imperishable, eternal, unfathomable Lord, everything is attached to You. ||7||
ਸ੍ਰੀਰੰਗ ਬੈਕੁੰਠ ਕੇ ਵਾਸੀ ॥
स्रीरंग बैकुंठ के वासी ॥
The Lover of greatness, who dwells in heaven.
ਮਛੁ ਕਛੁ ਕੂਰਮੁ ਆਗਿਆ ਅਉਤਰਾਸੀ ॥
मछु कछु कूरमु आगिआ अउतरासी ॥
By the Pleasure of His Will, He took incarnation as the great fish and the tortoise.
ਕੇਸਵ ਚਲਤ ਕਰਹਿ ਨਿਰਾਲੇ ਕੀਤਾ ਲੋੜਹਿ ਸੋ ਹੋਇਗਾ ॥੮॥
केसव चलत करहि निराले कीता लोड़हि सो होइगा ॥८॥
The Lord of beauteous hair, the Worker of miraculous deeds, whatever He wishes, comes to pass. ||8||
ਨਿਰਾਹਾਰੀ ਨਿਰਵੈਰੁ ਸਮਾਇਆ ॥
निराहारी निरवैरु समाइआ ॥
He is beyond need of any sustenance, free of hate and all-pervading.
ਧਾਰਿ ਖੇਲੁ ਚਤੁਰਭੁਜੁ ਕਹਾਇਆ ॥
धारि खेलु चतुरभुजु कहाइआ ॥
He has staged His play; He is called the four-armed Lord.
ਸਾਵਲ ਸੁੰਦਰ ਰੂਪ ਬਣਾਵਹਿ ਬੇਣੁ ਸੁਨਤ ਸਭ ਮੋਹੈਗਾ ॥੯॥
सावल सुंदर रूप बणावहि बेणु सुनत सभ मोहैगा ॥९॥
He assumed the beautiful form of the blue-skinned Krishna; hearing His flute, all are fascinated and enticed. ||9||
ਬਨਮਾਲਾ ਬਿਭੂਖਨ ਕਮਲ ਨੈਨ ॥
बनमाला बिभूखन कमल नैन ॥
He is adorned with garlands of flowers, with lotus eyes.
ਸੁੰਦਰ ਕੁੰਡਲ ਮੁਕਟ ਬੈਨ ॥
सुंदर कुंडल मुकट बैन ॥
His ear-rings, crown and flute are so beautiful.
ਸੰਖ ਚਕ੍ਰ ਗਦਾ ਹੈ ਧਾਰੀ ਮਹਾ ਸਾਰਥੀ ਸਤਸੰਗਾ ॥੧੦॥
संख चक्र गदा है धारी महा सारथी सतसंगा ॥१०॥
He carries the conch, the chakra and the war club; He is the Great Charioteer, who stays with His Saints. ||10|| - Dalvir Gill ( cont'ed .1082.)
ਪੀਤ ਪੀਤੰਬਰ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਧਣੀ ॥
पीत पीत्मबर त्रिभवण धणी ॥
The Lord of yellow robes, the Master of the three worlds.
ਜਗੰਨਾਥੁ ਗੋਪਾਲੁ ਮੁਖਿ ਭਣੀ ॥
जगंनाथु गोपालु मुखि भणी ॥
The Lord of the Universe, the Lord of the world; with my mouth, I chant His Name.
ਸਾਰਿੰਗਧਰ ਭਗਵਾਨ ਬੀਠੁਲਾ ਮੈ ਗਣਤ ਨ ਆਵੈ ਸਰਬੰਗਾ ॥੧੧॥
सारिंगधर भगवान बीठुला मै गणत न आवै सरबंगा ॥११॥
The Archer who draws the bow, the Beloved Lord God; I cannot count all His limbs. ||11||
ਨਿਹਕੰਟਕੁ ਨਿਹਕੇਵਲੁ ਕਹੀਐ ॥
निहकंटकु निहकेवलु कहीऐ ॥
He is said to be free of anguish, and absolutely immaculate.
ਧਨੰਜੈ ਜਲਿ ਥਲਿ ਹੈ ਮਹੀਐ ॥
धनंजै जलि थलि है महीऐ ॥
The Lord of prosperity, pervading the water, the land and the sky.
ਮਿਰਤ ਲੋਕ ਪਇਆਲ ਸਮੀਪਤ ਅਸਥਿਰ ਥਾਨੁ ਜਿਸੁ ਹੈ ਅਭਗਾ ॥੧੨॥
मिरत लोक पइआल समीपत असथिर थानु जिसु है अभगा ॥१२॥
He is near this world and the nether regions of the underworld; His Place is permanent, ever-stable and imperishable. ||12||
ਪਤਿਤ ਪਾਵਨ ਦੁਖ ਭੈ ਭੰਜਨੁ ॥
पतित पावन दुख भै भंजनु ॥
The Purifier of sinners, the Destroyer of pain and fear.
ਅਹੰਕਾਰ ਨਿਵਾਰਣੁ ਹੈ ਭਵ ਖੰਡਨੁ ॥
अहंकार निवारणु है भव खंडनु ॥
The Eliminator of egotism, the Eradicator of coming and going.
ਭਗਤੀ ਤੋਖਿਤ ਦੀਨ ਕ੍ਰਿਪਾਲਾ ਗੁਣੇ ਨ ਕਿਤ ਹੀ ਹੈ ਭਿਗਾ ॥੧੩॥
भगती तोखित दीन क्रिपाला गुणे न कित ही है भिगा ॥१३॥
He is pleased with devotional worship, and merciful to the meek; He cannot be appeased by any other qualities. ||13||
ਨਿਰੰਕਾਰੁ ਅਛਲ ਅਡੋਲੋ ॥
निरंकारु अछल अडोलो ॥
The Formless Lord is undeceivable and unchanging.
ਜੋਤਿ ਸਰੂਪੀ ਸਭੁ ਜਗੁ ਮਉਲੋ ॥
जोति सरूपी सभु जगु मउलो ॥
He is the Embodiment of Light; through Him, the whole world blossoms forth.
ਸੋ ਮਿਲੈ ਜਿਸੁ ਆਪਿ ਮਿਲਾਏ ਆਪਹੁ ਕੋਇ ਨ ਪਾਵੈਗਾ ॥੧੪॥
सो मिलै जिसु आपि मिलाए आपहु कोइ न पावैगा ॥१४॥
He alone unites with Him, whom He unites with Himself. No one can attain the Lord by himself. ||14||
ਆਪੇ ਗੋਪੀ ਆਪੇ ਕਾਨਾ ॥
आपे गोपी आपे काना ॥
He Himself is the milk-maid, and He Himself is Krishna.
ਆਪੇ ਗਊ ਚਰਾਵੈ ਬਾਨਾ ॥
आपे गऊ चरावै बाना ॥
He Himself grazes the cows in the forest.
ਆਪਿ ਉਪਾਵਹਿ ਆਪਿ ਖਪਾਵਹਿ ਤੁਧੁ ਲੇਪੁ ਨਹੀ ਇਕੁ ਤਿਲੁ ਰੰਗਾ ॥੧੫॥
आपि उपावहि आपि खपावहि तुधु लेपु नही इकु तिलु रंगा ॥१५॥
You Yourself create, and You Yourself destroy. Not even a particle of filth attaches to You. ||15|| - Dalvir Gill ( cont'ed .1082.)
ਏਕ ਜੀਹ ਗੁਣ ਕਵਨ ਬਖਾਨੈ ॥
एक जीह गुण कवन बखानै ॥
Which of Your Glorious Virtues can I chant with my one tongue?
ਸਹਸ ਫਨੀ ਸੇਖ ਅੰਤੁ ਨ ਜਾਨੈ ॥
सहस फनी सेख अंतु न जानै ॥
Even the thousand-headed serpent does not know Your limit.
ਨਵਤਨ ਨਾਮ ਜਪੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਇਕੁ ਗੁਣੁ ਨਾਹੀ ਪ੍ਰਭ ਕਹਿ ਸੰਗਾ ॥੧੬॥
नवतन नाम जपै दिनु राती इकु गुणु नाही प्रभ कहि संगा ॥१६॥
One may chant new names for You day and night, but even so, O God, no one can describe even one of Your Glorious Virtues. ||16||
ਓਟ ਗਹੀ ਜਗਤ ਪਿਤ ਸਰਣਾਇਆ ॥
ओट गही जगत पित सरणाइआ ॥
I have grasped the Support, and entered the Sanctuary of the Lord, the Father of the world.
ਭੈ ਭਇਆਨਕ ਜਮਦੂਤ ਦੁਤਰ ਹੈ ਮਾਇਆ ॥
भै भइआनक जमदूत दुतर है माइआ ॥
The Messenger of Death is terrifying and horrendous, and sea of Maya is impassable.
ਹੋਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਇਛਾ ਕਰਿ ਰਾਖਹੁ ਸਾਧ ਸੰਤਨ ਕੈ ਸੰਗਿ ਸੰਗਾ ॥੧੭॥
होहु क्रिपाल इछा करि राखहु साध संतन कै संगि संगा ॥१७॥
Please be merciful, Lord, and save me, if it is Your Will; please lead me to join with the Saadh Sangat, the Company of the Holy. ||17||
ਦ੍ਰਿਸਟਿਮਾਨ ਹੈ ਸਗਲ ਮਿਥੇਨਾ ॥
द्रिसटिमान है सगल मिथेना ॥
All that is seen is an illusion.
ਇਕੁ ਮਾਗਉ ਦਾਨੁ ਗੋਬਿਦ ਸੰਤ ਰੇਨਾ ॥
इकु मागउ दानु गोबिद संत रेना ॥
I beg for this one gift, for the dust of the feet of the Saints, O Lord of the Universe.
ਮਸਤਕਿ ਲਾਇ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਵਉ ਜਿਸੁ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਸੋ ਪਾਵੈਗਾ ॥੧੮॥
मसतकि लाइ परम पदु पावउ जिसु प्रापति सो पावैगा ॥१८॥
Applying it to my forehead, I obtain the supreme status; he alone obtains it, unto whom You give it. ||18||
ਜਿਨ ਕਉ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੀ ਸੁਖਦਾਤੇ ॥
जिन कउ क्रिपा करी सुखदाते ॥
Those, unto whom the Lord, the Giver of peace, grants His Mercy,
ਤਿਨ ਸਾਧੂ ਚਰਣ ਲੈ ਰਿਦੈ ਪਰਾਤੇ ॥
तिन साधू चरण लै रिदै पराते ॥
grasp the feet of the Holy, and weave them into their hearts.
ਸਗਲ ਨਾਮ ਨਿਧਾਨੁ ਤਿਨ ਪਾਇਆ ਅਨਹਦ ਸਬਦ ਮਨਿ ਵਾਜੰਗਾ ॥੧੯॥
सगल नाम निधानु तिन पाइआ अनहद सबद मनि वाजंगा ॥१९॥
They obtain all the wealth of the Naam, the Name of the Lord; the unstruck sound current of the Shabad vibrates and resounds within their minds. ||19||
ਕਿਰਤਮ ਨਾਮ ਕਥੇ ਤੇਰੇ ਜਿਹਬਾ ॥
किरतम नाम कथे तेरे जिहबा ॥
With my tongue I chant the Names given to You.
ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਤੇਰਾ ਪਰਾ ਪੂਰਬਲਾ ॥
सति नामु तेरा परा पूरबला ॥
'Sat Naam' is Your perfect, primal Name.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਭਗਤ ਪਏ ਸਰਣਾਈ ਦੇਹੁ ਦਰਸੁ ਮਨਿ ਰੰਗੁ ਲਗਾ ॥੨੦॥
कहु नानक भगत पए सरणाई देहु दरसु मनि रंगु लगा ॥२०॥
Says Nanak, Your devotees have entered Your Sanctuary. Please bestow the Blessed Vision of Your Darshan; their minds are filled with love for You. ||20||
ਤੇਰੀ ਗਤਿ ਮਿਤਿ ਤੂਹੈ ਜਾਣਹਿ ॥
तेरी गति मिति तूहै जाणहि ॥
You alone know Your state and extent.
ਤੂ ਆਪੇ ਕਥਹਿ ਤੈ ਆਪਿ ਵਖਾਣਹਿ ॥
तू आपे कथहि तै आपि वखाणहि ॥
You Yourself speak, and You Yourself describe it.
ਨਾਨਕ ਦਾਸੁ ਦਾਸਨ ਕੋ ਕਰੀਅਹੁ ਹਰਿ ਭਾਵੈ ਦਾਸਾ ਰਾਖੁ ਸੰਗਾ ॥੨੧॥੨॥੧੧॥
नानक दासु दासन को करीअहु हरि भावै दासा राखु संगा ॥२१॥२॥११॥
Please make Nanak the slave of Your slaves, O Lord; as it pleases Your Will, please keep him with Your slaves. ||21||2||11||
Tuesday, July 8, 2014
Original post by S. Jagmohan Singh Ji and the discussion that followed - II
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment